Yağma Suçu ve Cezası (TCK m. 148)
Yağma suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 148. maddesinde düzenlenmiştir.
Yağma suçu, başkasına ait olan taşınır bir malı cebir veya tehdit kullanarak almak veya alınmasına karşı koymamaya zorlamak şeklinde işlenir.
Yağma suçunun cezası, temel halinde 6 yıldan 10 yıla kadar hapis cezasıdır. Ancak suçun nitelikli hallerinde ceza artırılabilir veya indirilebilir. Yağma suçu, hırsızlık suçundan farklı olarak cebir veya tehdit unsurunu içerir. Yağma suçu, kişinin özgürlüğü, vücut dokunulmazlığı, zilyetlik ve mülkiyet hakkını korumayı amaçlar.
Türk Ceza Kanunu’nun 148. Maddesine göre;
“(1) Bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden ya da malvarlığı itibarıyla büyük bir zarara uğratacağından bahisle tehdit ederek veya cebir kullanarak, bir malı teslime veya malın alınmasına karşı koymamaya mecbur kılan kişi, altı yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Cebir veya tehdit kullanılarak mağdurun, kendisini veya başkasını borç altına sokabilecek bir senedi veya var olan bir senedin hükümsüz kaldığını açıklayan bir vesikayı vermeye, böyle bir senedin alınmasına karşı koymamaya, ilerde böyle bir senet haline getirilebilecek bir kağıdı imzalamaya veya var olan bir senedi imha etmeye veya imhasına karşı koymamaya mecbur edilmesi halinde de aynı ceza verilir.
(3) Mağdurun, herhangi bir vasıta ile kendisini bilmeyecek ve savunamayacak hale getirilmesi de, yağma suçunda cebir sayılır.”
Yağma Suçunda Fail
Yağma suçu, genel bir suçtur. Herkes bu suçun faili olabilir.
Yağma Suçunda Mağdur
Mağdur bakımından özel bir hal söz konusu değildir. Herkes bu suçun mağduru olabilir.
Yağma Suçunun Maddi Konusu
Taşınır mal yağması suçunun maddi konusu, genel olarak taşınır mallar olarak tanımlanmaktadır. Ancak senedin yağması suçunun maddi konusunu, borç oluşturabilen ve hukuki olarak hükmü geçerli olan bir senet oluşturmaktadır.
Yağma Suçunda Fiil
Hareket öğesi, taşınır mal yağması suçunda, cebir veya tehditle bir taşınır malın zorla alınmasını içerir. Cebir veya tehdit, bir bireyi malını teslim etmeye veya alınmasına karşı koymamaya zorlamak amacıyla kullanılmalıdır. Bu cebir veya tehdidin belirtilen amaçla ve bu şekilde gerçekleştirilmesi, yağmayı diğer mal varlığı suçlarından ayırmaktadır. Cebir veya tehdit ile malın alınması veya verilmesi arasında nedensellik bağı bulunmalıdır.
Senedin yağması suçunda ise hareket öğesi, cebir veya tehdit kullanılarak mağdurun aşağıdaki eylemlerden birini yapmaya zorlanmasıdır. Cebir, bir kişinin başka bir kişi tarafından fiziksel güç kullanarak suç işlemeye zorlanmasıdır. Tehdit ise istenilen bir eylem gerçekleştirilmezse ileride haksız bir saldırıya uğranacağını söyleyerek bir başkasına suç işletilmesidir. Korkutma ise istenilen bir eylem gerçekleştirilmezse ileride değil, hemen haksız bir saldırıya uğranacağını belirterek, güncel bir zarar tehlikesine maruz bırakılan bir başkasına suç işletilmesidir.
Cezanın Artırılmasını Gerektiren Nitelikli Haller
Cezanın artırılmasını gerektiren nitelikli haller şöyle sayılmıştır:
- Suçun silahla işlenmesi,
- Suçun kişinin kendisini tanınmayacak bir hâle koyması suretiyle işlenmesi,
- Suçun birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi,
- Suçun yol kesmek suretiyle ya da konutta, iş yerinde veya bunların eklentilerinde işlenmesi,
- Suçun beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı işlenmesi,
- Suçun var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak işlenmesi,
- Suçun suç örgütüne yarar sağlamak maksadıyla işlenmesi,
- Suçun gece vaktinde işlenmesi.
Cezanın Azaltılmasını Gerektiren Nitelikli Haller
Cezanın azaltılmasını gerektiren nitelikli haller şunlardır:
- Failin bir hukuksal ilişkiye dayanan alacağını tahsil amacıyla tehdit veya cebir kullanması,
- Malın değerinin az olması.
Yağma Suçunun Manevi Unsuru
Yağma suçu, kasten işlenebilecek bir suçtur. Ancak suçun oluşabilmesi için sadece kast yeterli olmamakla birlikte failin aynı zamanda yararlanmak amacıyla hareket etmesi gerekmektedir. Failin kastı, cebir veya tehdidi içermelidir.
Senedin yağması suçunda, taşınır mal yağması suçundan farklı olarak, failin kastının senedin borç doğurucu nitelik taşımasına yönelik olması gerekmektedir.
Yağma Suçuna Teşebbüs
Yağma suçuna teşebbüs mümkündür. Cebir ve tehdide başvurulmuş olmasına rağmen mal alınamamışsa, yağma suçuna teşebbüs söz konusu olur. Örneğin, failin mağdura sopayla vurduktan sonra polis sirenini duyduktan sonra parayı alamadan kaçmasında olduğu gibi. Suç, malın alınmasıyla birlikte tamamlanır.
Yağma Suçunda İştirak
İştirak konusunda genel hükümler uygulanır. Cebri bir suç ortağının, malı almayı başka bir suç ortağının gerçekleştirmesi durumunda, her iki fail de suçun müşterek faili olur.
Yağma Suçunda İçtima
Yağma suçu bileşik bir suçtur. Bu nedenle faile ayrıca cebir kullanma, tehdit veya hırsızlık suçlarından dolayı ayrı ceza verilmez.
Yağma suçunun işlenmesi sırasında kasten yaralama suçunun sonucu nedeniyle ağırlaşmış biçimlerinin gerçekleşmesi durumunda, gerçek içtima hükümleri uygulanır. Yani, faile ayrıca kasten yaralama suçundan dolayı ceza verilir. Yağma suçlarında zincirleme suç hükümleri uygulanmaz. Bu nedenle aynı suç işleme kararıyla değişik zamanlarda aynı kişiye karşı yağma suçunun birden fazla işlenmesi durumunda, gerçek içtima hükümleri uygulanır ve fail her bir suçtan dolayı ayrı ayrı ceza alır.
Örneğin, failin, mağduru aynı niyetle birer hafta arayla beş kez tehdit ederek malını almasında olduğu gibi. Hırsızlık suçunu oluşturacak şekilde malın alınmasından ve mağdurun bu eşya üzerindeki egemenliğinin sona ermesinden sonra gerçekleşen cebir ya da tehdit, hırsızlık suçunun yanında kasten yaralama veya tehdit suçunu da oluşturur. Bu durumda yağma suçu oluşmaz.
Muhakeme ve Yaptırım
Yağma suçunun cezası, suçun işleniş şekline göre değişir. Suçun temel hali için 6 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür. Suçun nitelikli halleri için ise 10 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası verilir. Nitelikli haller, suçun silah kullanılarak, kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle, birden fazla kişiyle birlikte, örgüt faaliyeti çerçevesinde veya kamu görevlisine karşı işlenmesi gibi durumlardır.
Yağma suçu, takibi şikayete bağlı olmayan bir suçtur. Bu nedenle, mağdurun şikayetçi olması veya şikayetten vazgeçmesi suçun takibini etkilemez. Suçun soruşturulması ve kovuşturulması için Cumhuriyet savcısının harekete geçmesi yeterlidir.
Ekin Hukuk Bürosu olarak Ceza Hukuku alanında uzman avukat kadromuzla iletişime geçmek ve dava ve işlemlerinizi takip etmek için bize ulaşabilirsiniz.
Stj. Av. Nesrin KOŞAR & Av. Ahmet EKİN