Yabancılar ve Türk Vatandaşlık Hukuku
Vatandaşlık Hukuku, Türkiye’deki bulunan yabancıların haklarını korumayı amaçlayan hukuk dalıdır. İkamet ve seyahatleri izinleri, çalışma izinleri, evlilik işlemleri, vatandaşlığın kazanılması gibi durumlarda hukuki yardımlarda bulunur. Yabancılar hukuku ve vatandaşlık hukuku kapsamına en çok hukuki yardım talep edilen hususlar şu şekilde sıralanabilecektir;
- Yabancıların ikamet izni alabilmesi için başvuru yapılması ve sürecin takip edilmesi
- Yabancıların çalışma izni alabilmesi için başvuruların yapılması ve bu başvurunun takip edilmesi
- Yabancılara uygulanan mevzuat hakkında hukuki danışmanlık sunulması
- Yabancıların Türk Vatandaşlığı kazanması ve kanunda aranan koşulların gerçekleşmesi halinde kurumlara başvuruların yapılması ve başvurunun takibinin yapılması
- Yabancıların haklarının ihlali halinde bu ihlallere ilişkin davaların açılması ve bu davaların takibinin yapılması
- Yabancıların Türkiye’de taşınmaz edinmesi hakkında kanuni şartlar hakkında danışmanlık hizmetleri sunulması.
- Yabancıların evlenmesi hakkında hukuki danışmanlık sunulması
- Yabancıların boşanma dava sürecinin takip edilmesi
- Yabancı mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizi
- Yabancıların miras haklarının korunması
Yabancıların edinebileceği haklar; Seyahat ve ikamet hakkı, kişi dokunulmazlığı, çalışma izni, sağlık hizmetlerinden yararlanma, eğitim hak ve özgürlüğü, gayrimenkul edinme hakkı, miras hakkı, sosyal güvenlik hakkı ve daha örneklendirilebilecek birçok haktır. Yabancıların bu haklarından mahrum kalmaması için uzman bir avukata ihtiyacı bulunmaktadır. Vatandaşlık ve yabancılar hukukuna hakim olmayan bir avukattan danışmanlık alınması durumunda hak mahrumiyetlerinin ortaya çıkabileceği unutulmamalıdır.
Yabancılar ve Vatandaşlık Hukuku Nedir?
Yabancılar hukuku ve vatandaşlık hukuku iki ayrı hukuk dalıdır. Vatandaşlık, kişinin devlete bağlılığını ifade eden bir kavram olup vatandaşlık kişiyi bağlı olduğu devlet ile ilgili belirli hak ve yükümlülüklerin sahibi haline getirmektedir. Vatandaşlık hukuku ise kişilerin vatandaşlıkla ilgili hak ve yükümlülüklerine ilişkin kuralları düzenleyen hukuk dalıdır. Vatandaşlık hukuku alanını öncelikle 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu düzenlemektedir.
Yabancılar hukuku ise bir devletin veya ülkenin o ülkeye gelen yabancı uyruklulara uyguladığı mevzuattan oluşan hukuk dalıdır. Yabancılar hukukunu öncelikli olarak 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu düzenlemektedir.
Yabancı Uyruklu Kişi Nasıl Türk Vatandaşı Olabilir?
Türk vatandaşlığı geniş açıdan bakıldığında doğumla veya sonradan kazanılabilir. Yabancı uyruklu kişi ise ancak sonradan Türk vatandaşlığını kazanabilir. Türk vatandaşlığını sonradan kazanma halleri şu şekilde sıralanabilir;
- Sonradan Türk Vatandaşlığının Kazanılması
- Evlat Edinilme Yoluyla Türk Vatandaşlığının Kazanılması
- K.T.C. Vatandaşlarının Türk Vatandaşlığını Kazanması
- Seçme Hakkı İle Türk Vatandaşlığının Kazanılması
- İstisnai Olarak Türk Vatandaşlığının Kazanılması
- Göçmen Olarak Türk Vatandaşlığının Kazanılması
- İkamet Şartı Aranmaksızın Yeniden Türk Vatandaşlığının Kazanılması
- İkamet Şartına Bağlı Olarak Yeniden Türk Vatandaşlığına Kazanılması
- Evlenme Yoluyla Türk Vatandaşlığına Kazanılması
Yabancıların Türk Vatandaşı Olmasına Kim Karar Verir?
Türk vatandaşlığının kazanılması yolları farklılık gösterdiğinden yabancıların Türk vatandaşı olmasına da karar veren yetkili merciler farklılık göstermektedir. Ancak tüm kazanım yolları bakımından Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancıların başvuru için gerekli şartları taşıyıp taşımadıklarının tespiti, illerde oluşturulan vatandaşlık başvuru inceleme komisyonu tarafından yapılır.