Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu Nedir?

Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 179. maddesinde düzenlenmiş olup günümüzde çokça işlenen bir suç tipidir.

Türk Ceza Kanunu’nun 179. maddesi şu şekildedir;

(1) Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşımının güven içinde akışını sağlamak için konulmuş her türlü işareti değiştirerek, kullanılamaz hale getirerek, konuldukları yerden kaldırarak, yanlış işaretler vererek, geçiş, varış, kalkış veya iniş yolları üzerine bir şey koyarak ya da teknik işletim sistemine müdahale ederek, başkalarının hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından bir tehlikeye neden olan kişiye bir yıldan altı yıla kadar hapis cezası verilir.

(2) Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarını kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(3) Alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasına rağmen araç kullanan kişi yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır. 

Ayrıca söz konusu suça Karayolları Trafik Kanunu’nun 48. maddesinde de şu şekilde yer verilmiştir:

(6) Yapılan tespit sonucunda, 1.00 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen sürücüler hakkında ayrıca Türk Ceza Kanununun 179 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümleri uygulanır.

(7) Hususi otomobil sürücüleri bakımından 0.50 promilin, diğer araç sürücüleri bakımından 0.20 promilin üzerinde alkollü olan sürücülerin trafik kazasına sebebiyet vermesi hâlinde, ayrıca Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.

Korunan Hukuki Değer

Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçunda korunan hukuki değer trafik güvenliği ve genel olarak kamu güvenliğidir. Kısaca kişinin yaşam hakkı ile beden bütünlüğü ve mülkiyet hakkı korunmaktadır.

Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçunun Unsurları

Maddi Unsur

• Fail-Mağdur

Kanunun 179. maddesinin 1. fıkrasında fail konusunda herhangi bir kısıtlama olmadığından fail herkes olabilmektedir. Kanunun 179. maddesinin 2. fıkrasında ise fail aracı harekete geçiren, harekette tutan ve aracı yönlendiren kişidir. Kanunun 179. maddesinin 3. fıkrasında ise alkol veya uyuşturucu madde etkisi ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olan kişi faildir.

Tüm fıkralar bakımından herhangi istisna bir durum bulunmamakla beraber mağdur toplumdur.

• Fiil

Trafik güvenliğinin kasten tehlikeye atılması suçunda fiiller şu şekilde sıralanabilecektir:

• Ulaşımın güvenliğini sağlayan işaretlerin değiştirilmesi, kaldırılması, kullanılmaz hale getirilmesi,
• Kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde araç sevk ve idare edilmesi,
• Alkolün veya uyuşturucu maddenin etkisiyle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edememek,
• Başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edememek.

Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu bir somut tehlike suçu olup suçun oluşabilmesi için tehlikelilik hâlinin gerçekleşmesi veya gerçekleşmesinin mümkün olması gerekmektedir. Özetle trafik güvenliğini tehlikeye atan kişi somut bir zarara sebebiyet vermese dahi cezalandırılacaktır. Ayrıca trafik güvenliğini tehlikeye düşüren kişinin bir zarara sebebiyet vermesi halinde, sebep olduğu zarar nedeniyle de cezalandırılacağı açıktır.

Manevi Unsur

Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu kasten işlenebilen bir suçtur. Genel kast yeterlidir. Suçun taksirle işlenen hali de mevcut olup kanunun 180. maddesinde düzenlenmiştir.

Teşebbüs, İştirak, İçtima

Söz konusu maddenin üç fıkrası bakımından da suç sırf hareket suçu olduğundan teşebbüs hükümleri uygulanmamaktadır.

TCK 179/1 ve 179/3 maddelerindeki suçlarda iştirak bakımından genel hükümler uygulanmaktadır. TCK 179/3 maddesi ise özgü suç olup belirli kişiler tarafından işlenebilmektedir. Bu nedenle üçüncü fıkra bakımından ancak azmettirme yahut yardım etme mümkündür.

İçtima bakımından ise trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçunun temel şeklinin işlenmesi ile mala zarar verme suçu da işlenmişse fail daha ağır ceza gerektiren suçtan ötürü cezalandırılır. Birinci fıkrada yer alan fiiller aynı anda işlenmiş ise bu durumda tek suç oluşmuş sayılır.

Görevli ve Yetkili Mahkeme

Türk Ceza Kanunu’nun 179. maddesi uyarınca cezaların üst sınırı on yıldan fazla olmadığından Asliye Ceza Mahkemesi görevlidir. 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 12 Maddesine göre suçun işlendiği yer mahkemesi yetkilidir.

Şikayet, Uzlaşma Ve Zamanaşımı

Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu uzlaşma kapsamında olmadığı gibi şikayete tabi suçlardan biri de olmayıp re’sen araştırılmaktadır.

Suçun dava zamanaşımı süresi, maddenin 2. ve 3. fıkrası bakımından 8 yıl, 1. fıkrası bakımından ise 15 yıldır.

Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçunun Cezası

Kanunun 179. maddesinin birinci fıkrası bakımından ceza 1 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası, 179. maddesinin ikinci fıkrası bakımından  üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ve 179. maddesinin üçüncü fıkrası bakımından ikinci fıkrada olduğu gibi üç aydan iki yıla kadar hapis cezasıdır.

Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçunda hakim tarafından sanığa verilecek olan ceza iki yıl veya daha altında ve sanığın kabul etmesi halinde, suçta mağdurun veya kamunun zararı giderilmiş ise sanık hakkında verilen ceza geri bırakılabilir. Bu durumda sanık 5 yıl boyunca denetime tabi tutulacaktır.

Suça İlişkin Bazı Yargıtay Kararları

1. Kişinin yalnızca kırmızı ışıkta geçmesi trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçunu oluşturmaz.

Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2020/924 E. , 2020/6740 K.

…hükme esas iddianamede sanığın yalnızca kırmızı ışık ihlali olduğundan bahsedildiği anlaşılmakla salt kırmızı ışık ihlali yapılmış olmasının TCK’nın 179/2. maddesinde tanımlı trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçunu oluşturmayacağı gözetilmeden kovuşturmayı yürüten mahkemece sanığın beraati yerine yalnızca kırmızı ışık ihlali yapması dolayısıyla sanığın mahkumiyetine karar verilmesinde isabet görülmemiş olup,
Kanun yararına bozma talebine atfen düzenlenen tebliğnamedeki bozma isteği, incelenen dosya kapsamına göre yerinde görüldüğünden, Antalya 23. Asliye Ceza Mahkemesinin 09/07/2019 tarihli ve 2019/41 esas, 2019/652 karar sayılı kararının CMK’nın 309/4-d maddesi uyarınca isteme uygun olarak KANUN YARARINA BOZULMASINA…

2. Kişi 1.00 promilin altında alkollü iken araç sevk ve idaresini sağlayamadığı yönünde bir delil bulunmaması halinde TCK’nın 179. maddesine göre cezalandırılamayacağı açıktır.

YARGITAY CEZA GENEL KURULU 2018/12-277 E., 2019/585 Karar, 8.10.2019 Tarih.

Kazadan yirmi sekiz dakika sonra yapılan ölçüme göre 0,48 promil alkollü olan, ancak adli tıp uygulamalarına göre alkolün kandaki seviyesinin ortalama olarak 0,15 promil azaldığı gözetildiğinde kaza anında yaklaşık 0,63 promil alkollü olduğu sonucuna ulaşılan sanığın, kanındaki alkol seviyesinin suç tarihindeki düzenlemeye göre cezalandırılmasını gerektiren 1,00 promilin üzerine çıkmaması, emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek hâlde olduğuna dair bir bilgi veya belgenin olmaması, aşamalarda gözüne güneş ışığının gelmesi nedeniyle karşı yönden gelen aracın şeridine girdiği şeklindeki savunmasının aksini ispatlayacak, her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delil elde edilmemesi ve sürücü belgesine sahip olan kişilerin her zaman güvenli bir şekilde araç sürecekleri kesin olmadığı gibi belge sahibi olmayan kişilerin de mutlaka tehlikeli şekilde araç kullanacaklarının iddia edilememesi nedeniyle sürücü belgesine sahip olmadan araç kullanılmasının suçun unsurları arasında gösterilmemesi karşısında; ehliyetsiz araç kullanmasının ve meydana gelen kazada taksirinin bulunmasının, trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçunun oluşumuna yeterli olmadığı, bu nedenle kasten işlenen trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçunun yasal unsurlarının oluşmadığı kabul edilmelidir.

Sonuç olarak trafik güvenliğini tehlikeye atma suçu günümüzde oldukça karşımıza çıkan bir suç olup trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu ve diğer ceza dosyalarınızın takibinde olumsuz kararlar ile karşılaşmamak için büromuzla iletişime geçebilirsiniz.

Av. Ahmet EKİN & Av. Ezgi YÜCEL