Sıra Cetveli ve Aciz Belgesi
Paraların ödenmesi, tek alacaklı varsa veya hacze katılmada alacaklar tam olarak karşılanıyorsa söz konusu olur. Ancak paraların paylaştırılması, hacze katılmada elde edilen para, alacakları tam olarak karşılamıyorsa söz konusu olur.
Alacaklılara ödenecek para, takip konusu ana alacak, alacağın işlemiş faizleri, takip giderleri olmak üzere üç kısımdan oluşur.
Sıra Cetveli Nedir?
Sıra cetveli, belirli bir malın satış tutarının ya da haczedilen bir paranın, bu mal ya da para üzerinde rehin ya da haciz gibi öncelik ve yararlanma hakları bulunan kimseler arasında nasıl pay edileceğini gösteren listedir. Sıra cetveli hazırlandıktan sonra ilgililere tebliğ edilir.
- Sıra cetveline karşı konulması
Sıra cetveline iki şekilde karşı konulabilir; dava yoluyla genel mahkemede, şikayet yoluyla icra mahkemesinde. Her iki yola da sıra cetvelinin tebliğinden itibaren yedi gün içinde başvurulmalıdır.
- Sıra cetveline karşı şikayet yolu;
Sıra cetveline karşı koyma sadece sıraya ilişkinse şikayet yoluna başvurulur. Şikayet kural olarak, şikayet edene göre sıra cetvelinde öncelikli olan ya da aynı derecede hacze katılan ve kendisine pay ayrılan alacaklılara yöneltilmelidir. Şikayette hasım icra müdürü değildir.
- Sıra cetveline karşı itiraz davası;
Sıra cetveline karşı koyma, alacağın miktar ve esasına ilişkinse bu durumda genel mahkemelerde itiraz davası açılmalıdır.
Davacı, sıra cetveline alınmış başka bir alacaklının alacağına, miktarına veya onun sırasına itiraz eden alacaklıdır. Davacı ise alacağına veya sırasına itiraz eden alacaklıdır.
Sıra cetveline itiraz davasında görevli mahkeme, asliye hukuk mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise icra takibinin yapıldığı yer mahkemesidir.
İspat yükü davalıdadır. İtiraz kabul edilirse bu durumdan sadece itiraz eden alacaklı yararlanır.
Aciz Belgesi Nedir?
Aciz belgesi, paraların paylaştırılması sonunda alacağını tamamen alamayan alacaklıya, ödenmeyen alacak kesimi için icra dairesi tarafından kendiliğinden, hiçbir harç ve resme tabi olmadan verilen belgedir.
- Kesin aciz belgesi
İcra takibi sonuçlandırılır ve alacağın tam olarak karşılanmadığı anlaşılırsa karşılanmayan kısım için alacaklıya verilen aciz belgesine, kesin aciz belgesi denir.
Kesin aciz belgesinin sonuçları;
- 68/1. Madde çerçevesinde itirazın kaldırılmasını sağlayan bir belge niteliğindedir.
- Alacaklı aciz belgesini aldığı tarihten itibaren bir yıl içinde takip yapmak isterse yeniden ödeme emri göndertmesine gerek yoktur.
- Aciz belgesine dayanılarak tasarrufun iptali davası açılabilir.
- Alacaklıya bir başka alacaklının koydurduğu hacze katılma olanağı verir.
- Aciz belgesi, alacaklıya sıra cetvelinde imtiyazlı alacaklı sıfatı sağlamaz.
- Yirmi yıl geçmesiyle zamanaşımına uğrar.
- Geçici aciz belgesi
Haciz sırasında borçlunun haczedilebilir bir kısım malları bulunmakla birlikte, bunların takip konusu alacağı karşılamaya yetmediğini belirleyen haciz tutanağına, geçici aciz belgesi denir. Alacaklı geçici aciz belgesine dayanarak iptal davası açabilir.
Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Nisanur KARABACAK
