Otoparkında Çizilen Araç Nedeniyle Açılacak Tazminat Davası
| Alışveriş merkezi otoparkında çizilen araç nedeniyle açılacak tazminat davasında görevli mahkeme Tüketici Mahkemesidir. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi Esas: 2015/6703 Karar: 2015/7310, K. Tarihi: 10.03.2015 |
Görevli mahkeme, bir davanın hangi mahkeme tarafından görüleceğini belirleyen hukuki kavramdır. Görevli mahkeme, davanın niteliği, konusu, tarafları, değeri ve yeri gibi kriterlere göre belirlenir. Görevli mahkeme, kanunla belirlenmiş olup, tarafların anlaşmasıyla değiştirilemez. Görevli mahkeme, davanın usulüne uygun olarak yürütülmesi ve adil bir karar verilmesi için önemlidir.
Görevli mahkeme, genel görevli mahkeme ve özel görevli mahkeme olmak üzere ikiye ayrılır. Genel görevli mahkeme, kanunda belirtilen istisnalar dışında her türlü dava ve işe bakan mahkemedir. Özel görevli mahkeme ise, kanunda belirli bir dava veya iş için özellikle görevlendirilen mahkemedir. Örneğin, asliye hukuk mahkemesi ve sulh hukuk mahkemesi genel görevli mahkemelerdir. Asliye ticaret mahkemesi, tüketici mahkemesi, iş mahkemesi, aile mahkemesi gibi mahkemeler ise özel görevli mahkemelerdir.
Görev kurallarının kamu düzenine ilişkin olması, mahkemelerin görevinin kanunla belirlenmesi ve tarafların bu konuda anlaşma yapamaması anlamına gelir. Bu şekilde, yargılamanın usulüne uygun ve adil bir şekilde yürütülmesi sağlanır. Görev kuralları, davanın niteliği, konusu, tarafları, değeri ve yeri gibi kriterlere göre farklılık gösterir.
Görev kuralları, genel görevli mahkeme ve özel görevli mahkeme olmak üzere ikiye ayrılır. Genel görevli mahkeme, kanunda belirtilen istisnalar dışında her türlü dava ve işe bakan mahkemedir. Özel görevli mahkeme ise, kanunda belirli bir dava veya iş için özellikle görevlendirilen mahkemedir. Örneğin, asliye hukuk mahkemesi ve sulh hukuk mahkemesi genel görevli mahkemelerdir.
Asliye ticaret mahkemesi, tüketici mahkemesi, iş mahkemesi, aile mahkemesi gibi mahkemeler ise özel görevli mahkemelerdir. Görev kurallarının kamu düzenine ilişkin olması, aynı zamanda dava şartı olması demektir. Bu nedenle, görevsizlik itirazı, hüküm kesinleşinceye kadar her zaman ileri sürülebilir ve hakim de kendiliğinden görevli olup olmadığını inceleyebilir. Görevsizlik kararı verilmesi halinde, dosya görevli mahkemeye gönderilir. Görevsizlik kararı, mutlak bozma sebebi teşkil eder.
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 2015/6703 Esas, 2015/7310 Karar sayılı ve 10.03.2015 tarihli ilamında; alışveriş merkezi otoparkında çizilen araç nedeniyle açılacak tazminat davasında görevli mahkemenin Tüketici Mahkemesi olduğu içtihat edilmiştir.
| Yargıtay 13. Hukuk Dairesi Esas: 2015/6703 Karar: 2015/7310 Karar, K. Tarihi: 10.03.2015 Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı ve davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Davacı, davalı şirkete ait alışveriş merkezine alış veriş için gittiğini, aracını park yerine park ettiğini, alış veriş bittikten sonra aracının yanına geldiğinde aracın sol arka kapısının çizildiğini gördüğünü ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere aracın onarım masrafları için 300 TL, araçta oluşan değer kaybı için 2.000 TL ve aracı kullanmaktan yoksun kalınan günler için 200 TL olmak üzere toplam 2.500 TL tazminatın davalıdan tahsilini istemiştir. Davalı, davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, 1.500,00 TL maddi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiştir. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 3. maddesine göre tüketici; ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi, tüketici işlemi;mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemi ifade eder. 6502 sayılı yasanın 73. maddesi bu kanunun uygulanması ile ilgili her türlü ihtilafa tüketici mahkemelerinde bakılacağını öngörmüştür. Somut uyuşmazlıkta davacı ile davalı arasında alış veriş için gelinen alış veriş merkezinin otoparkına araç park edilmesine ilişkin sözleşme bulunduğu, taraflar arasındaki sözleşme ilişkisinin 6502 sayılı yasa kapsamında kaldığı anlaşılmaktadır. 6502 sayılı yasanın 73. maddesi bu kanunun uygulanması ile ilgili her türlü ihtilafa tüketici mahkemelerinde bakılacağını öngörmüştür. Taraflar arasındaki uyuşmazlık Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun kapsamında kaldığına göre davaya bakmaya Tüketici Mahkemesi görevlidir. Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında resen gözetilir. Görevle ilgili hususlarda kazanılmış hak söz konusu olmaz. Bu durumda mahkemece, uyuşmazlığın tüketici mahkemesi sıfatı ile görülmesi gerekirken genel mahkeme sıfatı ile görülüp sonuçlandırılması usul ve yasaya aykırıdır. Bozmayı gerektirir. 2-Bozma nedenine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda birince bentte açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenlerle tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, Peşin alınan 27,70 TL harcın davacıdan, 26,00 TL’nin davalıdan istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-2 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 10.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi. |
