Ölümlü Trafik Kazasına Yönelik Tazminat Davası
Ölümlü trafik kazalarında ortaya çıkan maddi ve manevi zararların telafi edilmesi amacıyla açılan tazminat davası, haksız eylemden kaynaklanan zararların karşılanması için kazaya sebep olan kişilere karşı başlatılan bir tür hukuki süreçtir.
Maddi tazminat, manevi tazminat ve kayıp gelir tazminatı davaları, trafik kazaları sonucunda başvurulabilecek hukuki yollardan biridir. Bu davalarda, ölüm sonucu meydana gelen diğer zararların telafi edilmesi hedeflenir.
Ölümlü Trafik Kazası Tazminat Davasında Neler İstenebilir?
Ölümlü trafik kazası tazminat davası, maddi ve manevi tazminat davasının bir biçimidir. Ölümlü trafik kazalarına ilişkin açılan tazminat davalarında, tazminat sorumlularından aşağıdaki zararlar talep edilebilir (TBK m. 53):
- Manevi tazminat: Ölenin yakınları (anne, baba, eş, çocuklar, kardeşler, nişanlı), ölüm sonucunda duydukları acı, elem ve ızdırap duyguları nedeniyle manevi tazminat talep edebilirler.
- Ölenin cenaze giderleri,
- Eğer ölüm anında gerçekleşmemişse tedavi giderleri,
- Destekten Yoksun Kalma Tazminatı: Trafik kazasında hayatını kaybeden kişinin yakınları (anne, baba, eş, çocuklar, nişanlı veya desteklediği herhangi bir kişi), kazadan dolayı destekten yoksun kalma tazminatı talep edebilirler. Bu tazminat türü, hayat boyu destekten yoksun kalan kişilerin açtığı bir maddi tazminat davası şeklidir. Destekten yoksun kalanlar, muhtemel destek süresi boyunca ölenin sağlayacağı mali desteği tazminat sorumlularından talep edebilirler.
Kimler Dava Açabilir?
Trafik kazası sonucu hayatını kaybeden bir kişinin desteğini alan diğer kişilerin, bu desteği kanıtladıklarında maddi ve manevi tazminat davası açma hakları bulunmaktadır.
Ölen kişi evli ise eşi ve çocukları; bekar ise anne ve babası tarafından desteklendiği kabul edilir. Destek gördüklerini kanıtlamak zorunda değillerdir. Ancak, üçüncü kişiler dahil olmak üzere diğer akraba ve yakınların maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabilmeleri için ölen kişiden destek aldıklarını kanıtlamaları gerekmektedir.
Kimlere Karşı Dava Açılabilir?
Maddi ve manevi tazminat davaları, kusurlu araç sürücüsüne, araç sahibine, aracı işleten kişiye ve sigorta şirketine karşı açılabilir.
Ayrıca, kaza ve zarara sebep olan araç tespit edilemezse, yalnızca maddi zararların tazmini için 14 Haziran 2007 tarihli 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 14. maddesi uyarınca Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri bünyesinde kurulan Güvence Hesabı’na başvurma hakkı bulunmaktadır.
Ölümlü Trafik Kazasında Manevi Tazminat Miktarı Nedir?
Ölümlü trafik kazası nedeniyle açılan manevi tazminat davalarında, hükmedilecek tazminat miktarı her bir olay için farklılık gösterebilir ve somut duruma bağlı olarak belirlenir. Manevi tazminat miktarı, adalete uygun olmalıdır ve zarar görenin manevi huzurunu sağlayacak düzeyde olmalıdır.
Yargıtay, manevi tazminat davalarında hükmedilecek miktarın, zarar görenin manevi huzurunu gerçekleştirecek kadar olması gerektiğini belirtmiştir. Hakim, bu miktarı kendi takdirine bağlı olarak belirlerken, tarafların kusur derecelerini ve sosyal durumlarını da dikkate alır. Ölümlü trafik kazalarından kaynaklanan manevi tazminat davalarında genellikle yüksek miktarlarda tazminata hükmedilmektedir. Tazminatın amacı, trafik kazası sonucu yaşanan acı ve ıstırabın kısmen de olsa giderilmesini sağlamaktır.
Bu dava kısmi olarak açılamadığı için, manevi tazminat davası sırasında talep edilen tazminat miktarını daha sonra değiştirmek mümkün değildir. İstemiş olduğunuz tazminat miktarı sonradan artırılamaz ya da azaltılamaz. Ancak davanızı ıslah etme imkanınız vardır.
Ölümlü Trafik Kazası Tazminat Davası Nerede Açılabilir?
Ölümlü trafik kazası sonucunda manevi tazminat talebinde bulunmak için dava açmanız gerekmektedir. Davanızı uygun görevli ve yetkili mahkemede açmanız önemlidir.
Ölümlü trafik kazası tazminat davası için görevli mahkeme genellikle Asliye Hukuk Mahkemesi olacaktır. Ancak sigorta şirketine karşı dava açılması durumunda görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesi olacaktır. Yetkili mahkeme ise birden fazla olabilir, bunlar:
- Davalılardan herhangi birinin yerleşim yeri mahkemesi
- Trafik kazasının meydana geldiği yer mahkemesi
- Zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi
- Trafik sigorta şirketinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesi
Davayı uygun görevli ve yetkili mahkemede açmanız, dava sürecinizin aksamaması için büyük önem taşır. Uygulamada birçok dava görevsizlik nedeniyle reddedilmektedir, bu nedenle doğru mahkemede dava açmak önemlidir.
Ölümlü Trafik Kazası Tazminat Davasında Zamanaşımı Nedir?
Ölümlü trafik kazalarında, ölenin yakınları şikayette bulunmasa bile re’sen kamu davası açılır. Türk Ceza Kanunu’nun 85. maddesine göre, ölümlü trafik kazalarında kusurlu taraf taksirle öldürme suçu ile yargılanır.
Ölümle sonuçlanan trafik kazalarında manevi tazminat için zamanaşımı süresi 15 yıldır. Kazadan itibaren 15 yıl geçtikten sonra manevi tazminat talebinde bulunulamaz.
Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Kübra DEMİR
