Kimlik Taşımama Suçu Ve Cezası
Kimlik belgesi, devlet tarafından vatandaşlarına verilen, kişinin kimliğini, kişisel durumunu ve hangi devletin vatandaşı olduğunu kanıtlamaya yarayan resmi bir belgedir. Hukuk düzenimiz kişilerin kimlik taşımama eylemini cezalandırmaktadır.
Kimlik Taşımak Zorunlu Mudur?
Kimlik taşımama eylemi Kabahatler Kanunu kapsamında düzenlenmiştir. Kabahatler Kanunu’na göre 15 yaşını geçmiş her birey kimlik belgesi taşımak zorundadır. Görevle bağlantılı olarak sorulması halinde kamu görevlisine kimliği veya adresiyle ilgili bilgi verilmelidir.
Kimlik Taşımamak Suç Mudur?
Kimlik taşımama eylemi suç olarak değil kabahat olarak düzenlenmiştir. Bu fiil sonucunda kişi idari para cezasına çarptırılmaktadır.
Kabahatler Kanunu’nun 40. Maddesine göre;
“ (1) Görevle bağlantılı olarak sorulması halinde kamu görevlisine kimliği veya adresiyle ilgili bilgi vermekten kaçınan veya gerçeğe aykırı beyanda bulunan kişiye, bu görevli tarafından elli Türk Lirası idarî para cezası verilir.
(2) Açıklamada bulunmaktan kaçınması veya gerçeğe aykırı beyanda bulunması dolayısıyla kimliği belirlenemeyen kişi tutularak durumdan derhal Cumhuriyet savcısı haberdar edilir. Bu kişi, kimliği açık bir şekilde anlaşılıncaya kadar gözaltına alınır ve gerekirse tutuklanır. Gözaltına ve tutuklamaya karar verme yetkisi ve usulü bakımından Ceza Muhakemesi Kanunu hükümleri uygulanır.
(3) Kişinin kimliğinin belirlenmesi durumunda, bu nedenle gözaltına alınma veya tutuklanma haline derhal son verilir.”
Kimlik Taşımamanın Cezası Nedir?
2025 yılı itibari ile kimlik belgesini taşımama cezası 1.406,00 Türk Lirasıdır. 2024 yılında bu cezanın miktarı 977 TL iken cezada %43 oranında artırım yapılarak 1.406,00 TL olmuştur.
Kimliğe Alternatif Sayılabilir Belgeler Nelerdir?
Bazı belgeler kimlik belgesi yerine geçebilmekte ve onunla aynı işlevi görebilmektedir. Bu belgeler ise şöyledir;
- Nüfus Cüzdanı
- Sürücü belgesi
- Pasaport , Uçak mürettebatı belgesi, Demiryolu personeli kimlik belgesi,
- Gemici adamı cüzdanı, Nato kimlik belgesidir.
- Türk Silahlı Kuvvetler kartı
- Evlilik Cüzdanı
- Avukat kimlik belgesi
- Sarı Basın Kartı
- KKTC kimliği
- Öğretmen Kimliği
- Hakim /Savcı kimliği
- Yabancı Misyon Personeli Kimlik Kartı
- Eğer vekil tayin edilmiş ise noter tasdikli vekâletname ve vekilin kimliği
Kimlik Taşımama Cezasına Nasıl İtiraz Edilir?
Kimlik taşımama eylemi kabahat olduğundan bu eyleme ceza kesilmesi halinde Sulh Ceza Hakimliğine itiraz edilecektir. Ceza tebliğ edildikten sonra kişinin bu cezaya itiraz etmesi için belirli bir süre öngörülmüştür. Sulh Ceza Hakimliklerinde bu kabahat için itiraz süresi ise 15 gün şeklindedir.
Başkasına Ait Kimlik Belgesini Taşımak Suç Mudur?
İşlediği suç nedeniyle hakkında soruşturma veya kovuşturma yapılmasını engellemek amacıyla, başkasına ait kimliği veya kimlik bilgilerini kullanan kişi, iftira suçuna ilişkin hükümlere göre cezalandırılır. Bu durumda, suçlu, kendi kimliğini gizleyerek suçu başka bir kişinin üzerine atmaya çalışmaktadır.
Başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması
Madde 268– (1) İşlediği suç nedeniyle kendisi hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılmasını engellemek amacıyla, başkasına ait kimliği veya kimlik bilgilerini kullanan kimse, iftira suçuna ilişkin hükümlere göre cezalandırılır.
Bu fiil ise kimlik belgesi taşımamak gibi değildir. Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenmiş olan bu eylem kabahat değil suç sayılmaktadır. Bu eyleme idari para cezası değil hapis cezası verilecektir. Eyleme verilecek cezada ise iftira suçunun hükümlerine atıf yapılmıştır. Yani bu suçu işleyen kimse 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası alabilmektedir.
İftira
Madde 267– (1) Yetkili makamlara ihbar veya şikayette bulunarak ya da basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği halde, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Furkan DİLER
