Gemi Bağlama Kütüğü Nedir?

Gemi bağlama kütüğüne kayda ilişkin usul ve esaslar ile yapılacak iş ver işlemlerin nasıl ve kimler tarafından yürütüleceğine ilişkin hususlar Bağlama Kütüğü Uygulama Yönetmeliğinde düzenlenmiştir.

Türk Uluslararası Gemi Siciline tescilli olanlar ve Milli Gemi Siciline tescili zorunlu olanlar dışındaki ticari veya özel kullanıma mahsus gemi, deniz ve içsu araçlarının malikleri veya işletenleri; söz konusu gemi, deniz ve içsu araçlarını bağlama kütüğüne kaydettirmek zorundadırlar.

Bağlama kütüğünün amacı, milli gemi siciline ve Türk uluslararası gemi siciline kayıtlı olmayan gemi, deniz ve içsu araçlarının kayıt altına alınmasıdır.

Gemi Bağlama Kütüğünün Kurulacağı Yer ve Tutulması

Bağlama kütüğü, limanlarda liman başkanlıkları tarafından, herhangi bir liman başkanlığının yetki alanında bulunmayan içsularda ise belediye başkanlıkları tarafından tutulur.

Bağlama kütüğünün tutulmasından limanlarda liman başkanı, liman başkanlığının yetki alanına girmeyen içsularda ise yetkilendirilmiş belediye başkanı yetkili ve sorumludur.

Malik veya işleten; gemi, deniz ve içsu aracının boy ölçümü işlemi yapıldıktan sonra istediği bağlama kütüğüne kaydettirilebilir.

Bağlama Kütüğüne Kaydedilecek Gemi, Deniz ve İçsu Araçları

Bağlama kütüğüne kaydı zorunlu ya da isteğe bağlı olan gemi, deniz ve içsu araçlarının tespitinde Bağlama Kütüğü Uygulama Yönetmeliği anlamında gemi, deniz ve içsu aracı tanımlara açıklık getirilmelidir.

Gemi; cinsi, tonalitosu ve kullanma amacı ne olursa olsun, denizde kürekten başka aletle yola çıkabilen her araçtır.

Deniz aracı; gemi dışında, denizde yüzebilen ve tahsis edildiği gayeye uygun olarak kullanılan her türlü araç ve yapıyı ifade etmektedir.

İçsu aracı ise, iç sularda kullanılan ve gemi dışındaki her türlü tekne ve yapı olarak tanımlanabilmektedir.

Bağlama Kütüğüne Kaydı Zorunlu Gemi ve Araçlar

Bağlama kütüğüne;

• Onsekiz gros tonalitonun altında ve iki buçuk metre ve üzerindeki MGS’ ye veya TUGS’ye tescil edilmemiş ticari gemi, deniz ve içsu araçları,
• Boyu iki buçuk metre ve üzerindeki özel kullanıma mahsus gemi, deniz ve içsu araçlarının kaydı zorunludur.

Bağlama kütüğüne kaydı zorunlu olarak gemi, deniz ve içsu araçlarının malik veya işletenlerinin kayıt için başvurmak zorundadır. İlk defa kayıt edilecek veya kayıt değişikliği yapılacak gemi, deniz ve içsu araçları için iktisap veya kayıt değişikliğini gerektiren işlem tarihinden itibaren bir ay içerisinde yazılı olarak ilgili başkanlığa başvurulur.

Bağlama kütüğüne kaydı zorunlu olan gemi ve araçların kaydettirilmemiş olması gemi veya araçların ruhsatnamesi olmayacağından denizcilik mevzuatı gereği sahip olunması zorunlu belgeler düzenlenip verilmediğinden sefere çıkmaya izin de verilmemektedir.

Bağlama Kütüğü Uygulama Yönetmeliğinin 17. maddesinde re ‘sen kayıt usulü hüküm altına alınmıştır. Kaydı zorunlu gemi ver araçların bağlama kütüğüne kaydedilmemiş olması halinde re ’sen kayıt usulü uygulanacaktır.

Bağlama Kütüğüne Kaydı İsteğe Bağlı Gemi ve Araçlar

Bağlama kütüğüne kaydı isteğe bağlı gemi ve araçlar şunlardır:

• Bayrak çekme hükümlerine tabi olmaksızın, yabancı uyruklu olup oturma izni bulunan gerçek kişilere ait özel kullanıma mahsus gemi, deniz ve içsu araçları,
• Devlete ait olup temel kullanıma mahsus gemi, deniz ve içsu araçları,
• Boyu iki buçuk metrenin altındaki ticari ve özel gemi, deniz ve içsu araçları,
• Gençlik ve Spor Bakanlığınca tescil edilmiş spor kulübü ve federasyonların envanterinde kayıtlı olup münhasıran spor faaliyetleri için kullanılan gemi, deniz ve içsu araçları.

Bağlama Kütüğü Kaydının Nakli ve Silinmesi

Gemi, deniz ve içsu aracı sahipleri, mevcut bağlama kütüğü kaydının başka bir bağlama kütüğüne nakledebilir. İlgili başkanlıklara yazılı olarak talepte bulunulması yeterlidir.

Bağlama kütüğüne kayıtlı gemi, deniz ve içsu araçlarının kaydı malikin talebi üzerine kurtarılamayacak şekilde batması; tamirinin mümkün olmadığı veya tamire değmez halde bulunduğunun ya da kaybolmuş olup bulunmadığının ilgili resmi makamlarca usulüne uygun belgelenmesi; yurt dışına satılmış olması; MGS’ye veya TUGS’ye kaydedilmesi; ticari gemilerin tadilat sonucu tonalitosunun 18 grostonun ve üzerine çıkması; özel kullanıma mahsus gemilerde ticari kullanım amacıyla cins değişikliği yapılması halinde silinir.

Deniz Ticareti Hukuku, oldukça kapsamlı bir konu olup uzmanlık gerektirmektedir. Deniz Ticareti Hukukuna ilişkin olarak herhangi bir hukuki destek talebiniz bulunması halinde Ekin Hukuk Bürosu ile iletişime geçebilirsiniz

Av. Ahmet EKİN & Stj. Av Mehmet Can CİVAN