Bilgisayarın Açılış Kapanış Kayıtları ile Fazla Çalışmanın İspatı

Fazla çalışma çalışmanın ispatında işçiler, kural olarak tanık dâhil her türlü delille ispat yükümlülüğünü yerine getirebilir. İşveren ise fazla çalışmanın işçi tarafından ispat edilmesi durumunda, ancak yazılı delille fazla çalışma ücretinin ödendiğini ispat edebilmektedir.

Fazla mesai alacağının talep edildiği davalarda fazla mesai yaptığını ispat yükü davacı işçidedir. İşçi fazla mesai yaptığını bordro dökümleri, puantaj kayıtları, işyerine giriş çıkış imzaları, işyeri iç yazışmaları veya tanık ile ispat etmelidir.

İşçinin imzasını taşıyan bordro mevcutsa söz konusu bordronun sahteliği ispatlanıncaya kadar bordro kesin delil niteliğindedir. Yani bordronun sahteliği kanıtlanmadıkça imzalı bordroda belirtilen fazla çalışma ücretlerinin ödendiği varsayılır.

Ancak fazla çalışmanın yazılı delillerle kanıtlanamaması durumunda tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen tanıkların ise beyanlarına itibar edilmemektedir. İşçinin yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı mahkemelerce araştırılmaktadır.

Günümüzde bilgisayar kayıtları da fazla mesainin ispatında büyük yere sahiptir. Log kayıtları tek başına mesainin başlangıç ve bitiş saatlerini belirlemeye elverişli olmamakla birlikte bu kayıtlar konuda uzman bilirkişilerce incelenerek davacı işçi tanıklarının beyanları ile birlikte değerlendirmeye tabi tutulmaktadır.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi de 2021/685 Esas, 2021/10507 Karar, 21.06.2021 tarihli kararında bilgisayar kayıtlarının fazla mesainin tespiti konusunda; “kullandığı bilgisayarların açılış kapanış saatlerini gösterir kayıtlar tespit edilmeli, gerektiğinde bilirkişiye yerinde inceleme yapma yetkisi de verilerek, işyeri giriş çıkış ile bilgisayar kayıtları, varsa mesai formları ve emsal dava dosyalarındaki tespitlerle örtüştüğü noktada davacı tanıklarının beyanları ile birlikte değerlendirilmek suretiyle yeniden rapor alınmalı ve sonucuna göre usuli kazanılmış hak ilkesi de gözetilerek bir karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir.” ifadelerine yer verilmiştir.

YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ       

Esas Numarası: 2021/6185

Karar Numarası: 2021/10507

Karar Tarihi: 21.06.2021

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:

Davacı vekili, müvekkilinin davalıya hitaben keşide edilen 12.12.2014 tarihli ihtarnameyle talep ettiği 1989 – 2013 yılları arasında hak etmiş olduğu fazla çalışma ücretlerinin davalı kurumca ödenmediğini ileri sürerek fazla çalışma ücret alacağının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.

Davalı Cevabının Özeti:

Davalı vekili, zamanaşımı def’inde bulunmuş, davacının her gün ve teftiş döneminde 09:00 ila 22:00-23:00 saatleri arasında çalışmasının kabul edilemeyeceğini, yılda bir defa teftiş yapılmasının söz konusu olmadığını, davacının tabi olduğu yönetmelik gereğince yıllık 270 saatlik fazla çalışma ücretinin aylık ücrete dahil olduğunu ve davacıya 2011-2014 yıllarına ilişkin yıllık 270 saati aşan fazla çalışmasının karşılığı ücretlerin davacıya ödendiğini beyanla, davanın reddini savunmuştur.

Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne dair verilen karar Yargıtay (Kapatılan) 22.Hukuk Dairesi’nin 2017/22574 Esas 2019/11079 Karar sayılı ilamı ile bozulmuştur.

Mahkemece bozmaya uyularak devam edilen yargılama neticesinde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Temyiz:

Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.

Gerekçe:

1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2-Taraflar arasında fazla mesai ücreti hususunda uyuşmazlık bulunmaktadır.

Somut olayda, yukarıda anılı bozma ilamında davacının çalıştığı şubeden, çalıştığı dönemler itibariyle kullandığı bilgisayarların açılış kapanış saatlerini gösterir kayıtlar tespit edilmeli, gerektiğinde bilirkişiye yerinde inceleme yapma yetkisi de verilerek, işyeri giriş çıkış ile bilgisayar kayıtları, varsa mesai formları ve emsal dava dosyalarındaki tespitlerle örtüştüğü noktada davacı tanıklarının beyanları ile birlikte değerlendirilmek suretiyle yeniden rapor alınmalı ve sonucuna göre usuli kazanılmış hak ilkesi de gözetilerek bir karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir.

Mahkemece bozma sonrasında bilirkişi … (…) … tarafından hazırlanan 10/08/2020 tarihli bilirkişi ek raporunun 3. seçeneği olan hem tanık hem de kayıtlar esas alınarak yapılan hesaplama doğrultusunda karar verilmiştir. Ancak söz konusu bilirkişi ek raporunun incelenmesinde, raporun hazırlanması esnasında log kayıtlarının dosyada bulunmadığı belirtilmiştir. Mahkemece daha sonra alınan 05.01.2021 tarihli bilirkişi … tarafından düzenlenen raporda ise 28.01.2011-03.12.2013 tarihleri arasında log kayıtlarının dosyaya getirildiği, log kayıtlarının bulunduğu dönemlerde log kayıtlarına göre, 24.12.2010-27.01.2011 tarihleri arasında ise log kayıtlarının bulunmaması nedeni ile, emsal dosya içerikleri, diğer belgeler ve tanık beyanlarına göre hesaplama yapılmıştır.

Bu halde mahkemece 05.01.2021 tarihli bilirkişi raporu doğrultusunda log kayıtlarına göre hesap yapılan dönem yönünden herhangi bir indirim yapılmaksızın, tanık beyanlarına dayanan dönem yönünden ise uygun bir indirim yapılarak hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde log kayıtları incelenmeksizin hazırlanan rapor doğrultusunda karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 21/06/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.