Davanın Açılması

Davanın Açılması Usulü

Dava, dilekçeyle açılır. Dava dilekçesine davalı sayısı kadar örnek eklenir. Dava hem fiziksel hem elektronik ortamda açılabilir. Fiziksel ortamda açılan dava mesai saatine kadar açılabilir. Elektronik ortamda ise saat 00:00 ‘a kadar açılabilir.

Fiziksel ortamda dava açılmasının aşamaları bu şekildedir:

• Dava dilekçesi ilgili birime teslim edilir.
• Harca tabi ise harç ve gider avansı, harca tabi değilse yalnızca gider avansı hesaplanarak tahsil edilir.
• Tevzi yapılır ve dilekçe kaydedilir.

Gerçek kişiler UYAP Vatandaş Bilgi Sistemi üzerinden, tüzel kişi temsilcilileri UYAP Kurum Bilgi Sistemi üzerinden elektronik ortamda dava açabilir.

Davanın Açıldığı Tarih

Dava, dava dilekçesinin tevzi edilerek kaydedildiği tarihte açılmış sayılır. Elektronik ortamda UYAP üzerinden açılan davalar, dilekçenin sisteme kaydedildiği tarihte açılmış sayılır.

Tensip Tutanağı

Tensip tutanağı, hâkimin davayı yürütüş planıdır. Davanın açıldığı mahkemenin ilk duruşmadan önce, duruşmaya kadar yapılacak iş ve işlemleri belirlemek için tuttuğu bir tutanaktır. Dilekçeler aşamasının başında her dosya için bir tensip tutanağı düzenlenir.

Dava Açılmasının Sonuçları

Maddi Hukuka İlişkin Sonuçlar

• Zamanaşımının kesilmesi

Dava açılması ile dava konusu hak için zamanaşımı kesilir. Zamanaşımının kesilmesi için dava dilekçesini davalıya tebliğ etmeye gerek yoktur.

• Hak düşürücü sürenin korunması

Dava hak düşürücü süre içerisinde açılmazsa dava hakkı ortadan kalkar.

• Bazı kişi varlığı haklarının mal varlığı hakkına dönüşmesi

Nafaka, manevi tazminat, evlenmenin feshi gibi bazı kişi varlığı hakları dava konusu yapılınca mal varlığı hakkına dönüşür.

• Davalının Temerrüde Düşmesi

Davalı daha önce temerrüde düşmemiş ise dava dilekçesinin tebliği ile temerrüde düşer

• İyi niyetin ortadan kalkması

Dava dilekçesinin davalıya tebliği ile davalının iyi niyeti ortadan kalkar.

Usul Hukukuna İlişkin Sonuçlar

• Davanın karara bağlanması zorunluluğu

Mahkeme, dava açıldığı takdirde davayı incelemek ve bir karar vermek zorundadır.

• Tasarruf Ehliyeti

Davanın açılması, tarafların tasarruf ehliyetini etkilemez. Ancak mahkeme, talep varsa mal veya haklar üzerinde geçici hukuksal koruma tedbirlerine başvurabilir.

• Dava koşullarının belirleneceği tarih

Dava koşulları, davanın açıldığı tarihe göre belirlenir. Ancak başlangıçta eksik olan dava şartı, sonradan tamamlanırsa dava usulden reddedilmez.

• Derdestlik

Davanın açılmasıyla derdestlik durumu doğar. Aynı konuda ve aynı taraflar arasında aynı dava nedenine dayanılarak yeni bir dava açılmaz.

• Hükme esas alınacak durum ve koşullar

Her dava, açıldığı tarihte saptanan durum ve koşullara göre karara bağlanır.

• Geçici hukuksal koruma tedbirleri

Dava açılmadan önce alınan geçici hukuksal koruma tedbirleri ancak davanın açılmasıyla etkisini sürdürür.

• Davayı geri alma yasağı

Dava açıldıktan sonra davacı, ancak davalının açık rızası ile davasını geri alabilir. Geri alınan davanın, ileride tekrar açılması mümkündür. Davanın geri alınması için iki koşulun bir arada olması gerekir. Davalının açık izni gerekir ve hüküm kesinleşmeden önce geri alma istemi mahkemeye iletilmelidir. Davanın geri alınması hüküm kesinleşinceye kadar mümkündür.

Davaya Cevap

Herkes, hakkında açılan davada kendisini savunma hakkına sahiptir. Davacı, dava dilekçesini mahkemeye verdikten sonra mahkeme, bu dilekçeyi davalıya tebliğ eder. Davacı duruşmaya gelmez ve davalı da davaya devam etmek istemezse dosya işlemden kaldırılır.

Davalı duruşmaya gelmezse yokluğunda yapılan işlemlere itiraz edemez. Davalının süresi içerisinde cevap dilekçesi vermemiş olmasının sonucu davacının dava dilekçesinde ileri sürdüğü olguların tamamının inkâr edilmiş sayılmasıdır.

• Davalı süresi içinde cevap dilekçe vermez ise, davacının dava dilekçesinde ileri sürdüğü olguların tamamını inkâr etmiş sayılır. Davalının susması inkâr veya kabul anlamına gelmez.
• Davanın kabulüyle, dava kabul oranına göre sona erer.
• Davalı, aleyhine açılan davada kendini savunmak istiyorsa yasal koşullara uyarak davacının savlarına cevap verebilir.

Savunma Nedenleri

Maddi Hukuka Dayanan Savunma Nedenleri

İtiraz ve def’i olmak üzere ikiye ayrılır:

• İtiraz, bir hakkın doğumunu engelleyen veya sona ermesine yol açan olaylardır. Davanın her aşamasında ileri sürülebilir.
• Def’i, davalının sahip olduğu özel bir nedene dayanarak edimini yerine getirmekten kaçınma hakkıdır. Def’iler, dava dosyasında açıkça anlaşılsa bile, hâkim tarafından kendiliğinden gözetilmez, tarafların def’iyi ileri sürmesi gerekir. Yazılı yargılama usulüne tabi davalarda, def’iler kinci cevap dilekçesinin verilmesinden sonra ileri sürülemez. Basit yargılama usulüne tabi davalarda, def ’ilerin cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir.

Usul Hukukuna Dayanan Savunma Nedenleri

Usul hukukuna dayanan savunma nedenleri, davanın esasına girilmesine engel oluşturur.

• Dava koşulları

Dava şartları, mahkemenin uyuşmazlığın esasına inceleyebilmesi için bulunması gerekir. Hâkim dava şartlarının varlığı veya yokluğunu davanın her aşamasında re ’sen incelemek zorundadır. Dava koşulları oluşmadan mahkeme uyuşmazlığın esasına girmiş ve karar vermiş ise bu bir bozma nedenidir.

• İlk itirazlar

İlk itirazlar, taraflarca süresi içinde ileri sürüldüğünde, davanın esasına girilip incelenebilmesine engel olan itirazlardır. Taraflarca ileri sürülmesi gerekir, re ‘sen gözetilmez. İlk itirazlar ön inceleme aşamasında, dava koşullarından sonra incelenirler. Cevap dilekçesinde ileri sürülmesi zorundadır. İlk itiraz nedenleri, kesin yetki kuralın bulunmadığı durumlarda yetki itirazı ve uyuşmazlığın tahkim yoluyla çözümlenmesi gerektiği itirazlardır.

Cevap Süresi

Cevap dilekçesini verme süresi iki haftadır. Süre dava dilekçesinin davalıya tebliğinden itibaren işlemeye başlar.

Cevap Süresinin Uzatılması

Cevap dilekçesinin yasal süresi içinde hazırlanmasının çok zor ya da olanaksız olduğu durumlarda, başvuran davalıya, cevap süresinin bitiminden itibaren işlemeye başlamak, bir defaya özgü olmak üzere ek bir süre verilebilir. Ancak mahkemenin cevap süresini uzatabilmesi için davalının yanıt süresi dolmadan mahkemeye başvurarak ek süre istemde bulunması gerekir.

Karşı Dava

Derdest olan bir davada, davalının aynı mahkemede, yanıt süresi içinde asıl davacıya husumet yönelterek dava açabilir. Bu durum hukuk dilinde karşı dava olarak adlandırılır. Karşı dava bağımsız bir davadır.

Karşı davanın görülebilmesi için aşağıdaki şartlar bir arada bulunması gerekir:

• Asıl davanın açılmış ve halen görülmekte olması gerekir.
• Karşı davada ileri sürülecek olan istem ile asıl davada ileri sürülen istem arasında takas veya mahsup ilişkinin bulunması ya da bu davalar arasında bağlantının mevcut olması gerekir.
• Karşı davanın esasa cevap süresi içerisinde açılmış olması gerekir.
• Karşı davanın, asıl dava ile aynı yargılama usulüne bağlı olması gerekir.

Özellikleri

Kesin yetkinin söz konusu olmadığı durumlarda, asıl davaya bakan mahkeme, karşı davaya bakmaya da yetkilidir. Asıl dava gibi harca tabidir. Karşı dava açıldıktan sonra yeni bir karşı dava açılmaz. Karşı dava, asıl dava ile birlikte incelenip karara bağlanır.

Tüm dava, dosya ve sorularınız için bizimle İletişime Geçiniz!