Bireysel Emeklilik Sisteminde (BES) Kısmen Ödeme Dönemi

Bireysel Emeklilik Sisteminde (BES) Kısmen Ödeme Hakkında Yönetmelik 26 Eylül 2023 tarihli ve 32321 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

Bireysel Emeklilik Sisteminde (BES) Kısmen Ödeme Hakkında Yönetmelik 26 Mart 2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Yönetmeliğin Kapsamı Nedir?

Bireysel Emeklilik Sisteminde (BES) Kısmen Ödeme Hakkında Yönetmeliğin kapsamı;

• Emeklilik sistemindeki katılımcıların kısmen ödeme hakkını kullanmak amacıyla yapacakları başvuru,
• Başvurunun değerlendirilmesi,
• Kısmen ödenebilecek durumlar,
• Kısmen ödeme ile denecek devlet katkısının hesaplanması ve ödenmesi,
• Uygulanacak yaptırımlar,
• Emeklilik gözetim merkezi ve emeklilik şirketlerinin kısmen ödeme sürecindeki görev ve sorumlulukları,
• Kısmen ödeme ile ilgili diğer hususlardır.

Yönetmelik Neye Dayanarak Hazırlanmıştır?

Bireysel Emeklilik Sisteminde (BES) Kısmen Ödeme Hakkında Yönetmelik, 28.03.2001 tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nun 6. maddesine dayanarak hazırlanmıştır.

Kısmen Ödeme Başvurusu Nasıl Yapılmalıdır?

Katılımcının kısmen ödeme başvurusu yapabilmesi için öncelikle kısmen ödeme hakkını en az 5 yıl kullanmamış olması gerekmektedir. Katılımcının söz konusu bu süre içerisinde başvuru tarihi itibariyle geçerli olan aylık brüt asgari ücretinin en az 5 katı kadar katkı payı ödediği sözleşmesinden, bu yönetmelikte belirlenmiş olan koşullar dahilinde birikiminin yarısına kadar olan meblağının kısmen ödenmesi amacıyla şirkete başvurma hakkı vardır.

Katılımcı, kısmen ödeme alma hakkını, kısmen ödeme tarihinden itibaren 3 yıl içerisinde kullanabilir. Ancak bunun için katılımcının emeklilik, vefat ya da maluliyet durumları haricinde kısmen ödemeye konu sözleşmesini sistemden çıkış işlemi ile sonlandırmayacağına dair taahhüt verme şartı aranır. Eğitim halinde kısmen ödeme kapsamında yapılacak olan başvurularda bu süre 4 yıldır.

Başvuru Süreci Nasıl İşler?

Şirket, kısmen ödeme hakkını kullanmak isteyen katılımcının başvurusunu yapabilmesini sağlayan kısmen ödeme talep formunu ve şirketin internet sitesinde katılımcı adına oluşturulan güvenli sayfadan alabilmesi için gereken altyapıyı hazırlar.

Katılımcı bu formu eksiksiz olarak doldurup sonrasında posta yolu veya elektronik iletişim araçları vasıtasıyla şirkete gönderir. Şirket, kısmen ödeme talep formundaki bilgilerin bu yönetmeliğe uygunluğunu teyit eder.

Başvurunun bu yönetmelikte öngörülmüş olan şartları sağlamaması halinde katılımcı başvuru formunun şirkete ulaşmasından itibaren 3 iş günü içerisinde bilgilendirilir. Başvurunun kabul edilmesi halinde başvuru formunun şirkete ulaştığı tarihten itibaren 10 iş günü içerisinde belirlenen tutar katılımcının belirttiği hesaba ödenir.

Eğitim Halinde Kısmen Ödeme Nasıl Yapılır?

Katılımcılar, başvuru tarihinde 21 yaşını aşmamış olmak koşuluyla Türkiye’de faaliyet gösteren üniversitelerin herhangi bir örgün eğitim lisans programına kayıtlı olması durumunda bu sözleşmesinden kısmen ödeme başvurusunda bulunabilme hakkına sahiptir. Bu madde kapsamındaki kısmi ödeme hakkını her katılımcı yalnızca 1 defa kullanabilir.

Eğitim için kısmen ödeme hakkından faydalanacak katılımcı, e-Devlet üzerinden alınmış öğrenci belgesinin bir nüshasını şirkete ibraz etmek ile yükümlüdür.

Katılımcı, kısmen ödeme hakkından aylık, üç aylık veya yıllık ödemeli ve dört yıl süreli yıllık gelir sigortası ürünü almak suretiyle faydalanabilir.

Evlilik veya Konut Alımı Halinde Kısmen Ödeme Nasıl Yapılır?

Katılımcıların konut alımı ya da evlilik durumlarında kısmen ödeme başvurusu yapma hakkı mevcuttur.

Konut alımı için kısmen ödeme imkânından faydalanan katılımcı, başvuru tarihinden 2 ay öncesine kadar ya da kısmen ödeme tarihinden itibaren 2 ay içinde aldığı konutun kendi adına minimum %50 sahiplik payını gösteren kat mülkiyeti ya da kat irtifakı kurulmuş tapu belgesinin bir nüshasını şirkete ibraz etmelidir.

Evlilik için kısmen ödeme hakkından faydalanan katılımcı ise başvuru tarihinden önceki 2 ay içine ya da kısmen ödeme tarihinden itibaren 2 ay içinde evlendiğini gösteren e-Devlet üzerinden alınmış nüfus kayıt örneğinin bir nüshasını şirkete ibraz etmelidir.

Doğal Afet Halinde Kısmen Ödeme Nasıl Yapılır?

Doğal afet halinde kısmi ödeme, genel hayata etkili afet ilan edilen bölgelerde kullanılabilir. Katılımcıların söz konusu bu ödemeden faydalanabilmesi için doğal afet sebebiyle zarar görmüş olması şartı aranır.

Katılımcıların doğal afetin meydana geldiği tarihi müteakip altı ay içinde kısmen ödeme başvurusunda bulunabilir.

Katılımcı yalnızca bir defaya mahsus ve doğal afetin meydana geldiği tarihten önceki en son hesaplanan birikim tutarının yüzde ellisi ile sınırlı olmak kaydıyla kısmen ödeme hakkı kullanabilir. Kısmen ödeme hakkından faydalanacak olan katılımcı, kurum tarafından duyurulan belgenin bir nüshasını şirkete ibraz etmelidir.

Kısmen Ödemelere Devlet Katkı Sağlar mı?

Kısmen ödeme alan katılımcının, Devlet katkısı ödemesi yapılacağı tarihte ilgili sözleşmenin Devlet katkısı hesabında bulunan tutarla sınırlı olmak üzere hesabından;

• Evlilik ve konut alımı halinde kısmen ödemeye konu tutarın %20’si,
• Eğitim ve doğal afet halinde kısmen ödemeye konu tutarın %25’i,

oranına karşılık gelen miktardaki fon payının satım talimatı verilir ve fon paylarının nakde dönüştüğü gün elde edilen nakit tutar Devlet katkısı hesabından çıkarılarak katılımcıya kısmen ödeme tutarı ile birlikte ödenir.

Devletin katkı sağladığı durumlar; belge ibrazının başvuru sonrasında yapıldığı haller ve Eğitim halinde, katılımcının yıllık gelir sigortası sözleşmesinin sonlanmasını müteakip sözleşmenin yersiz kısmen ödemeye konu olmadığının belgelenmesi halidir.

Emeklilik Gözetim Merkezinin Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?

Emeklilik gözetim merkezinin temel görevi;

• Kısmen ödeme hakkının kullanılma gerekçesi ve tarihini,
• Kısmen ödemeye konu birikim ve devlet katkısı tutarlarını,
• Bir önceki kısmen ödeme tarihinden itibaren yatırılan katkı payı tutarını ve sözleşme üzerinde taahhüt bulunma durumunu takip etmek,
• Şirketlerin bu bilgileri sorgulayabileceği bir altyapı sağlamaktır.

Ekin Hukuk Bürosu olarak alanında uzman kadromuzla dava ve işlemlerinizi takip edebilmemiz için bizimle iletişim kurabilirsiniz.

Duygu Maide KARATAŞ & Av. Ahmet EKİN