Askeri Rütbeler – Türk Silahlı Kuvvetleri
Askeri rütbeler küçükten büyüğe sırasıyla;
- Er,
- Onbaşı,
- Uzman Onbaşı,
- Uzman Çavuş,
- Astsubay Çavuş,
- Astsubay Kıdemli Çavuş,
- Astsubay Üstçavuş,
- Astsubay Kıdemli Üstçavuş,
- Astsubay Başçavuş,
- Astsubay Kıdemli Başçavuş,
- Asteğmen,
- Teğmen,
- Üsteğmen,
- Yüzbaşı,
- Onbaşı,
- Binbaşı,
- Yarbay,
- Albay,
- Tuğgeneral,
- Tümgeneral,
- Korgeneral,
- Orgeneral,
- Genelkurmay Başkanı,
- Mareşaldir.
General Rütbeleri
General rütbeleri tuğgeneral, tümgeneral, korgeneral, orgeneral ve mareşaldir.
Tuğgeneral: En düşük general rütbesidir. Birden fazla ülkenin hava ve kara kuvvetlerinde tugay komutanlığını temsil eder. Görev süresi 3 yıl olmakla beraber görev sonunda bu sürenin uzaması da söz konusu olabilir. NATO kodu OF-6’dır. Deniz kuvvetlerinde tuğamiral isimlendirilir.
Tümgeneral: Birden fazla ülkenin hava ve kara kuvvetlerinde tümen komutanlığını temsil eder. Görev süresi 4 yıldır. NATO kodu OF-7’dir. Deniz kuvvetlerinde tümamiral olarak isimlendirilir.
Korgeneral: Birden fazla ülkenin hava ve kara kuvvetlerinde kolordu komutanlığını temsil eder. Görev süresi 4 yıldır. NATO kodu OF-8’dir. Deniz kuvvetlerinde koramiral olarak isimlendirilir. Ayrıca askeri dokunulmazlık hakkına sahip ilk rütbe korgenerallik rütbesidir.
Orgeneral: Hava ve kara kuvvetlerinde kıta görevi olan ordu komutanlığı görevini üstlenir. Görev süresi 4 yıldır. Kıdemle gelinebilecek olan en yüksek rütbedir. NATO kodu OF-9 dur. Deniz kuvvetlerinde oramiral olarak isimlendirilir.
Mareşal: Gelinebilecek olan en yüksek rütbedir. Kıdem ile kazanılabilmesi mümkün değildir. Mareşal olabilmek için en az orgeneral veya oramiral rütbesine sahip olma ve savaş esnasında üstün başarı gösterme şartı aranır. NATO kodu OF-10 dur. Deniz kuvvetlerinde büyükamiral olarak isimlendirilir.
Subay Rütbeleri
Subay rütbeleri; asteğmen, teğmen, üsteğmen, yüzbaşı, binbaşı, yarbay ve albaydır.
Asteğmen: En düşük subay rütbesidir. Takım komutanı, batarya subayı gibi görevler üstlenir. Görev süresi 12 aydır. Terhis olmasına son 30-90 gün kala teğmen rütbesine terhis edilir.
Teğmen: Takım komutanlığı görevini üstlenir. Görev süresi 3 yıldır. Ancak Milli Savunma Bakanlığı kapsamında tıp fakültesinden mezun olan kişiler için bu süre 1 yıla düşer.
Üsteğmenin: Görevi takım komutanlığı ve bölük komutanlığı yapmaktır. Ancak bölük komutanlığı yapabilmek için kıdemli üsteğmen olma şartı aranır. Görev süresi 6 yıl olmakla beraber 3 yılını tamamlayıp liyakatları üst makamlar tarafından onaylanan üsteğmenler kıdemli üsteğmen olurlar. Ayrıca doktora, yüksek lisans gibi programları bitirmeleri durumunda görev süresi 4-5 yıldır.
Yüzbaşı: Bölük komutanıdır. Görev süresi 6 yıl olup son 3 yıl sonra kıdemli yüzbaşı rütbesine yükselmektedirler.
Binbaşı: Tabur komutanıdır. Üstsubay sınıfının en düşük rütbesidir. Görev süresi 5 yıldır. Görev sürelerinin ilk 3 yılını tamamladıktan sonra kıdemli binbaşı olurlar.
Yarbay: Jandarma ve kara kuvvetlerinde komutan yardımcısı, deniz kuvvetlerinde ise gemi komutanlığı görevini üstlenir. Görev süresi 3 yıldır.
Albay: Alay komutanlığının en yüksek rütbesidir. Temel görevleri ordu içinde bütünlüğü sağlamak, stratejik planlar hazırlamak ve alay komutanlığını yapmaktır. Görev süresi 6 yıl olmakla beraber bunun 5 yılında terfi almaları mümkün hale gelir.
Astsubay Rütbeleri
Astsubay rütbeleri; astsubay çavuş, astsubay kıdemli çavuş, astsubay üstçavuş, astsubay kıdemli üstçavuş, astsubay başçavuş ve astsubay kıdemli başçavuştur.
Astsubay çavuş: En düşük astsubay rütbesi niteliği taşır. Görev süresi 3 yıldır.
Astsubay kıdemli çavuş: Top, havan, kısım komutanlığı yapmakla görevlidir. Görev süresi 3 yıldır.
Astsubay üstçavuş: Görev süresi 6 yıldır.
Astsubay kıdemli üstçavuş: Geçiş rütbesidir. Görev süresi 6 yıldır.
Astsubay başçavuş: Bölük astsubaylığı, takım komutanlığı, özel takımlarda takım astsubaylığı ve karargahlarda idari işler astsubaylığı görevleri üstlenir. Görev süresi 6 yıldır.
Astsubay kıdemli başçavuş: Karakol komutanlığı yapar. Görev süresi 6 yıldır.
Er ve Erbaş Rütbeleri
Er ve erbaş rütbeleri er, uzman onbaşı, sözleşmeli çavuş ve uzman çavuştur.
Er: Zorunlu yapılan askerlik görevidir. En düşük askeri rütbedir. Görev süresi 6 aydır.
Uzman onbaşı: Erlerin yönetiminde görev alır. Temel vazifesi ise çavuştan aldığı emirleri erlere iletmektir.
Sözleşmeli çavuş: Kadroya dahil edilebilmesi için 2 yıl sözleşmeli görev yapması gerekmektedir.
Uzman çavuş er ve erbaş: Rütbeleri içinde en yüksek rütbedir. Uzman çavuş olabilmek için en az ortaokul mezunu olma şartı aranır.
Askeri Rütbelerin Bekleme Süresi Ne Kadardır?
Askeri rütbelerin bekleme süresi en alt kademeden başlamak üzere hiyerarşik olarak aşağıdaki gibidir:
- Astsubay çavuş 3 yıl
- Astsubay kıdemli çavuş 3 yıl
- Astsubay üstçavuş 6 yıl
- Astsubay kıdemli üstçavuş 6 yıl
- Astsubay başçavuş 6 yıl
- Astsubay kıdemli başçavuş gereken yaş sınırını doldurmak
- Asteğmen 1 yıl
- Teğmen 3 yıl
- Üsteğmen 6 yıl
- Binbaşı 5 yıl
- Yarbay 3 yıl
- Albay 6 yıl
- Tuğgeneral 3 yıl
- Tümgeneral 4 yıl
- Korgeneral 4 yıl
- Orgeneral 4 yıl
- Mareşal rütbesinin herhangi bir bekleme süresi yoktur. Kıdemle kazanılmaz
Duygu Maide KARATAŞ & Av. Ahmet EKİN