Araç Sahibine Ceza Kesilmesi Doğru Mudur?

“Aracın, Ehliyetsiz Sürücü Tarafından Sahibinden İzinsiz Olarak Kullanılması Halinde Araç Sahibine Trafik Cezası Uygulanmaz.”

YARGITAY 19. Ceza Dairesi 2019/18946 E., 2020/8274 K. 24.06.2020 T.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda sürücü belgesi alma zorunluluğu düzenlenmiştir. Araçlar, bu Kanunda sınıfları belirtilen sürücü belgelerine sahip sürücüler ile iki veya çok taraflı anlaşmalara göre sürücü belgesi bulunan veya geçerli uluslararası sürücü belgesi olan kişilerce sürülebilir. Aksi takdirde Karayolları Trafik Kanunu’na aykırı davranmak eyleminden doğan bir suç oluşur.

Sürücü belgesi alma zorunluluğu:

 Madde 36: “Motorlu araçların, sürücü belgesi sahibi olmayan kişiler tarafından karayollarında sürülmesi ve sürülmesine izin verilmesi yasaktır. Araçlar, Yönetmelikte sınıfları belirtilen sürücü belgelerine sahip sürücüler ile çok taraflı anlaşmalara göre sürücü belgesi bulunan veya geçerli uluslararası sürücü belgesi olan kişilerce sürülebilir. 6064-2 Buna göre;

a) Sürücü belgesi olmayanların,

b) Mahkemelerce veya Cumhuriyet savcılıklarınca ya da bu Kanunda belirtilen yetkililerce sürücü belgesi geçici olarak ya da tedbiren geri alınanların,

c) Sürücü belgesi iptal edilenlerin, araç kullanarak trafiğe çıktıklarının tespiti hâlinde, bu kişilere 1.407 Türk Lirası idari para cezası verilir. Ayrıca, aracın sürücü belgesiz kişilerce sürülmesine izin veren araç sahibine de tescil plakası üzerinden aynı miktarda idari para cezası verilir.”

Madde 36/3 doğrultusunda aracın sürücü belgesiz kişilerce sürülmesine izin veren araç sahibine de tescil plakası üzerinden aynı miktarda idari para cezası verileceği belirtilmiş olsa da izni dışında araçları ehliyetsiz kullanılan araç sahipleri hakkında bir düzenleme bulunmamaktadır. YARGITAY 19.CEZA DAİRESİ bu durum için kanun yararına bozma yolunu kullanarak habersiz araç sahibi lehine hüküm vermiştir.

5271 SAYILI CEZA MUHAKEMESİ KANUNU’NUN 309.maddesinde düzenlenen kanun yararına bozma, istinaf ve temyiz inceleme aşamasına geçmeden kesinleşen, sadece hukuka aykırılıklar bulunan hüküm ve kararların bozulması talebiyle Adalet Bakanlığı tarafından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurulmasıdır.

CMK Madde 309/1:

(1) Hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümde hukuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, o karar veya hükmün Yargıtayca bozulması istemini, yasal nedenlerini belirterek Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak bildirir.

YARGITAY 19. Ceza Dairesi

Esas No: 2019/18946

Karar No: 2020/8274

Karar Tarihi: 24.06.2020

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na aykırı davranmak eyleminden dolayı kabahatli … hakkında, Bursa Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünün 22/03/2018 tarihli ve MA 27204083 sayılı idarî yaptırım karar tutanağı ile uygulanan 2.018,00 Türk lirası idarî para cezasına karşı yapılan başvurunun reddine ilişkin Bursa 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 05/10/2018 tarihli ve 2018/3030 değişik iş sayılı kararı aleyhine Adalet Bakanlığının 14/02/2019 gün ve 17106 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekinde bulunan dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 25/02/2019 gün ve KYB- 2019-19708 sayılı ihbarnamesi ile Dairemize verilmekle okundu.

Anılan ihbarnamede;

Dosya kapsamına göre, 16 … 43 plakalı motosikletin, E… Y… tarafından ehliyetsiz olarak kullanıldığının, karıştığı kaza sonrası tespit edilmesi üzerine, araç sahibi muterize aracını sürücü belgesiz kullandırdığından bahisle idarî para cezası uygulanmış ise de, dosya içeriğinden Bursa Cumhuriyet Başsavcılığınca suça sürüklenen çocuk Enes Yalanca hakkında, muteriz adına kayıtlı motosikleti çaldığı gerekçesiyle 27/07/2018 tarihli ve 2018/41913 soruşturma, 2018/19667 esas. 2018/983 sayılı iddianamenin düzenlendiğinin ve söz konusu motosikletin sahibinin rızası hilafına zilyetliğinden çıktığının anlaşılması karşısında; muterizin, aracı sürücü belgesiz kişilerce kullanılmasına izin vermekten sorumlu tutulamayacağı gözetilmeden, itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309.maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla, gereği görüşülüp düşünüldü:

Sonuç:

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden, Bursa 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 05/10/2018 tarihli ve 2018/3030 değişik iş sayılı kararının CMK’nin 309/4-d maddesi uyarınca KANUN YARARINA BOZULMASINA, muteriz hakkında, Bursa Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünün 22/03/2018 tarihli ve MA 27204083 sayılı idarî yaptırım karar tutanağı ile uygulanan 2.018,00 Türk lirası idarî para cezasının kaldırılmasına, 24/06/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.