Alkollü Olarak Şirket Aracıyla Kazaya Karışmak

İş Kanunu’nun 25/II-ı bendine göre; “İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.” halinde işveren işçinin iş akdini haklı nedenle feshedebilecektir.

İşçinin kendi isteği veya işi savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin mallarını bir aylık ücretiyle ödeyemeyecek şekilde zarara uğratması durumunda işverenin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetme hakkı bulunmaktadır.

Bu fesih nedeni, işçinin iş sözleşmesinden kaynaklanan özen borcunun bir sonucudur. İş sözleşmesinin feshi için işçinin iş güvenliğini tehlikeye düşürecek davranışta bulunmasının yeterli olup bu davranış sonucu bir zararın meydana gelmesine gerek bulunmamaktadır. Şoför olarak çalışan davacının işyerine ait aracı alkollü olarak kullanmasının da işverene 4857 sayılı Kanunun 25/II-ı madde hükmüne göre haklı fesih imkanını vereceği  Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 2016/18092 Esas, 2019/1008 sayılı kararında şu şekilde düzenlenmiştir;

YARGITAY

9. HUKUK DAİRESİ

Esas Numarası: 2016/18092

Karar Numarası: 2019/1008

Karar Tarihi:  15.01.2019

İŞÇİLİK ALACAKLARI İSTEMİ – Asıl İşverenin İşinde, Alt İşveren Nezdinde Şoför Olarak Çalışan İşçinin Sabah Saatlerinde Maddi Hasarlı Ve Yaralamalı Trafik Kazasına Karıştığı – Yapılan Ölçümde Davacının 0,50 Promil Alkollü Olduğunun Tespit Edildiği- İşçinin Kazadan Önceki Akşam Alkol Aldığını Kabul Ettiği – Şoför Olarak Çalışan İşçinin İşyerine Ait Aracı Alkollü Olarak Kullanmasının İşverene Haklı Fesih İmkanı Vereceği – İşçinin Feshe Konu Kazada Kusurlu Olmasa Dahi Alkollü Olarak Direksiyon Başına Geçmesi Nedeniyle Haklı Feshe Sebebiyet Vermiş Olup, İşçinin Kıdem Ve İhbar Tazminatına Yönelik Taleplerin Reddi Gerektiği

4857k/25

ÖZETİ: Asıl işverenin işinde, alt işveren nezdinde şoför olarak çalışan işçinin sabah saatlerinde maddi hasarlı ve yaralamalı trafik kazasına karıştığı, yapılan ölçümde davacının 0,50 promil alkollü olduğunun tespit edildiği ve işçinin kazadan önceki akşam alkol aldığını kabul ettiği, anlaşılmıştır. Şoför olarak çalışan işçinin işyerine ait aracı alkollü olarak kullanması işverene haklı fesih imkanı verir. İşçi, feshe konu kazada kusurlu olmasa dahi alkollü olarak direksiyon başına geçmesi nedeniyle haklı feshe sebebiyet vermiş olup, işçinin kıdem ve ihbar tazminatına yönelik taleplerin reddi gerekir.

Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hükmün süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davalılardan … Çevre Koruma ve Atık Maddeleri Değerlendirme San. ve Tic. A.Ş. (…A.Ş.) avukatınca istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 15/01/2019 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalı … Çevre Koruma ve Atık Maddeleri Değerlendirme San. ve Tic. A.Ş. (…A.Ş.) adına kimse gelmedi. Diğer davalı …Tic. Ltd. Şti. adına Avukat … ile karşı taraf adına Avukat … geldiler. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:

Davacı, davalılardan … Çevre Koruma ve Atık Maddeleri Değerlendirme Sanayi ve Ticaret A.Ş.ye ait işyerinde diğer davalının alt işverenliğinde şoför olarak çalışırken bir kazaya karıştığını, kazada kendisinin kusursuz olup diğer araç şoförünün tam kusurlu olduğunu, buna rağmen iş sözleşmesinin işverence haksız şekilde fesh edildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma, hafta tatili, yıllık izin, ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının tahsilini, istemiştir.

B) Davalı Cevabının Özeti:

Davalı … Çevre Koruma ve Atık Maddeleri Değerlendirme Sanayi ve Ticaret A.Ş. vekili, zamanaşımı def ini öne sürüp, davalının uzmanlık alanı olmayan bazı hizmetleri ihale yoluyla temin ettiğini, davacının bu kapsamda farklı yükleniciler bünyesinde 15.05.2006 tarihinden itibaren çalıştığını, davacının Teknik Katı Atık Yönetimi Tic. Ltd. Şti.’nin personeli olarak çalışmakta iken karıştığı trafik kazasında 0,50 promil alkollü olduğunun tespit edildiğini, bu nedenle 12.07.2013 tarihinde iş akdinin sona erdirildiğini, alacağı olmadığını savunarak gerek husumet yokluğundan gerekse esastan davanın reddini istemiştir.

Davalı …Tic. Ltd. Şti. vekili, davalı firmanın diğer davalı ile ihale sonucu 01/01/2013-10/05/2013 arası sözleşme imzaladığını, İş Kanunu 2-6 maddesi uyarınca asıl işveren alt işveren ilişkisi kurulduğunu, sözleşmelerin ihale süresi boyunca belirli süreli olduğunu, davacının ihbar tazminatım talep edemeyeceğini, davalının alt işveren olduğunu, asıl işverenin diğer davalı… A.Ş olduğunu, davacının alt yüklenici firmanın sigortalı çalışanı görünsede, asıl … Belediyesinin şirketi… A.Ş’nin işçisi olduğunu, ayrıca davacının davalı firmada 01/01/2013-10/05/2013 arasına çalıştığını, kıdem tazminatından da ancak bu kadar sorumlu tutulabileceğini, savunarak davanın reddini istemiştir.

C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, iki davalı arasında asıl-alt işveren ilişki olup davacı alacaklarından birlikte sorumlu oldukları, iş sözleşmesinin feshine konu kazada davacı 0,50 promil alkollü olsa da kazanın oluşumunda kusuru bulunmadığı buna göre iş sözleşmesinin feshinin haksız olduğu, buna göre davacının kıdem ve ihbar tazminatlarına hak kazandığı gibi yıllık izin ve genel tatil ücreti alacakları da olduğu ancak fazla çalışma ve hafta tatili ücreti alacağı olmadığı, gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, karar verilmiştir.

D) Temyiz:

Kararı … Çevre Koruma ve Atık Maddeleri Değerlendirme San. ve Tic. A.Ş. (…A.Ş.) vekili temyiz etmiştir.

E) Gerekçe:

1- Davalı …Tic. Ltd. Şirketi devreden alt işveren olup son alt işveren olmadığından feshe bağlı ihbar tazminatı ve yıllık izin ücretinden sorumlu değilken Mahkemece sorumlu tutulması ve ıslahın sadece asıl işveren aleyhine yapılıp, anılan davalı yönünden davaya konu talepler ıslah yolu ile artırılmadığı halde ıslah varmış gibi hüküm kurulması hatalı ise de, davalı …Tic. Ltd. Şirketinin temyizi olmadığından bu hususlar bozma nedeni yapılmamıştır.

2- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı … Çevre Koruma ve Atık Maddeleri Değerlendirme Sanayi ve Ticaret A.Ş. vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

3- Dosyadaki bilgi ve belgelere göre davalı asıl işverenin işinde, alt işveren nezdinde şoför olarak çalışan davacının 08/07/2013 tarihinde sabah saatlerinde maddi hasarlı ve yaralamalı trafik kazasına karıştığı, yapılan ölçümde davacının 0,50 promil alkollü olduğunun tespit edildiği ve davacının kazadan önceki akşam alkol aldığını kabul ettiği, anlaşılmıştır.

Şoför olarak çalışan davacının işyerine ait aracı alkollü olarak kullanması işverene 4857 saylı Kanunun 25/II-ı madde hükmüne göre haklı fesih imkanı verir. Davacı, feshe konu kazada kusurlu olmasa dahi alkollü olarak direksiyon başına geçmesi nedeniyle haklı feshe sebebiyet vermiştir. Buna göre Mahkemece davacının kıdem ve ihbar tazminatına yönelik taleplerin reddi gerekirken hatalı değerlendirme ile kabulü isabetsizdir.

4- Yıllık izin ücretinin çıplak ücret yerine giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanması da hatalı olup ayrı bir bozma nedenidir.

F) SONUÇ:

Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 15/01/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.