Abonelik Sözleşmesine Dayanan Haciz Yoluyla Takip

2018 yılında kabul edilen 7155 sayılı Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun ile abonelik sözleşmelerinden ve bu sözleşmelerin ifası amacıyla tüketiciye sunulup bedeli faturaya yansıtılan mal veya hizmetten kaynaklanan para alacaklarına ilişkin haciz yoluyla ilamsız icra takiplerinin. Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) bünyesinde oluşturulan Merkezi Takip Sistemi üzerinden başlatılmasına ve haciz aşamasına kadar yürütülmesine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.

Kapsam ve Koşulları

Abonelik sözleşmelerinden kaynaklanan ve avukatla takip edilen para alacaklarına ilişkin icra takipleri ancak Merkezi Takip Sistemi üzerinden (7155 sayılı Kanunda belirlenen yöntemle) başlatılabilir.

Bu takip yoluna gidilebilmesinin şartları şunlardır:

• Öncelikle taraflar arasında bir abonelik sözleşmesi bulunmalıdır. Abonelik sözleşmesi, tüketicinin, belirli bir mal veya hizmeti sürekli veya düzenli aralıklarla edinmesini sağlayan sözleşmelerdir.
• Taraflar arasında abonelik sözleşmelerinden ya da bu sözleşmelerin ifası amacıyla tüketiciye sunulup bedeli faturaya yansıtılan mal veya hizmetten kaynaklanan bir uyuşmazlık söz konusu olmalıdır. Abonelik sözleşmesi 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da ve diğer mevzuatta düzenlenen herhangi bir abonelik sözleşmesi olabilir.
• İcra takibinin avukat aracılığı ile takip edilmesi gerekir. Şayet avukat yoluyla takip edilmiyorsa bu kanun ile değil İcra ve İflas Kanunu yoluyla takip edilmesi gerekir.
• İcra takibinin para alacağı olması gerekir.

Takibin Aşamaları

Takip Talebi

Alacaklı avukatı, icra takibini başlatmak için merkezi takip sisteminden bir takip talebi doldurur.

Son ödeme tarihi belirtilen alacağa ilişkin fatura veya benzeri belgeler sisteme yüklenir.

Ödeme Emri

Takip talebinin sisteme kaydedilmesinden sonra sistem tarafından ödeme emri düzenlenir.

Ödeme emrinde borcun 7 gün içinde ödenmesi gerektiği, ya da aynı süre içinde itiraz beyanını sunması gerektiği ihtarına yer verilir. Takip konusu borç, takip harç ve masrafları ile birlikte, ödeme emrinde belirtilen hesap numarasına ödendiğinde takip sona erer.

Takibin Kesinleşmesi

Borçlu, ödeme emrinin tebliğinden itibaren yedi gün içinde, herhangi bir icra dairesine başvurarak ödeme emrine itiraz edebilir. Süresi içinde borca yapılan itiraz üzerine takip durur. (M.7/2).

İtiraz üzerine duran takibe. İcra ve İflas Yasası’nın genel mahkemelerde itirazın iptali(İİK m.67) veya icra mahkemesinde itirazın kaldırılması(İİK m.68) hükümleri uyarınca itirazın giderilmesinden sonra devam edilebilir.

Yalnızca yetkiye itiraz edilmesi durumunda alacaklı avukatı, bunu kabul ederek borçlunun yetki itirazında gösterdiği icra dairesinde haciz işlemlerini başlatabilir(7155 sayılı K. m. 7/5). Ancak alacaklı avukatı yetki itirazını kabul etmeyerek takip talebinde kendi belirttiği icra dairesinde haciz işlemlerinin başlatılmasını istiyorsa bunun için bu dairenin bağlı bulunduğu mahkemede yetki itirazının kaldırılması için başvurması ve bu yönde mahkemeden karar alması gerekir.

Haciz

Ödeme emrine itiraz edilmemesi veya itirazın hükümden düşürülmesine rağmen süresi içinde ödeme yapılmaması durumunda, alacaklının yetkili icra dairesi nezdinde yapacağı istem üzerine İcra ve İflas Kanunu’nun ilgili hükümleri uyarınca cebri icraya devam olunur(7155 sayılı K. m. 8/1).

Cebri icra işlemlerine devam edilmesinin mümkün olduğu durumlarda (yukarıdaki koşulların gerçekleşmesi durumunda), alacaklı avukatı dilerse haciz isteminde bulunmaksızın UYAP üzerinden, bu sisteme entegre bilişim sistemleri aracılığıyla borçlunun mal hak veya alacağı olup olmadığını sorgulayabilir.

Ödeme emrinin tebliği tarihinden itibaren beş yıl içinde haciz talep edilmezse takip düşer. İtirazın hükümden düşürülmesine ilişkin dava açılması hâlinde davanın açıldığı tarihten hükmün kesinleşmesine kadar geçen süre hesaba katılmaz[1].

[1]   Daha önce 2 yıl olan bu süre 24.11.2021 tarihinde 5 yıl olarak değiştirilmiştir.

Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Muzaffer TAŞ