Kayyımlık ve Yasal Danışmanlık

29 Temmuz 2024

0 218 2 dakika okuma süresi

Vesayet kavramı, vasi dışında iki alt başlık daha içerir: kayyımlık ve yasal danışmanlık.

İçindekiler

Kayyımlık

Kayyım, bir gerçek veya tüzel kişinin belirli işlerini görmek veya mal varlığını yönetmek üzere atanan vesayet organıdır.

Kayyım atanması, kişinin eylem ehliyetini etkilemez; yani, kayyım atanmış bir kişinin ehliyet durumu öncesiyle aynı kalır. Kayyımın görev süresi ve ücreti vesayet makamı tarafından belirlenir.

Kayyımlık Türleri Nelerdir?

Kayyımlığın üç türü vardır:

Temsil kayyımlığı,
Yönetim kayyımlığı,
İsteğe bağlı kayyımlık.

Temsil Kayyımlığı

Temsil kayyımı, bir kişiye belirli bir iş veya birden fazla işi yapmak üzere atanır. Bu kayyım, vesayet makamının talimatlarına aynen uymak zorundadır.

Aşağıdaki durumlarda temsil kayyımı atanabilir:

Ergin bir kişi, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri bir nedenle ivedi bir işini yönetemeyecek durumdaysa.
Bir işte yasal temsilcinin menfaati ile küçük veya kısıtlının menfaati çatışıyorsa.
Yasal temsilci, görevini yerine getiremiyorsa.

Yönetim Kayyımlığı

Yönetim kayyımı, bir mal varlığını yöneten kimsenin olmadığı durumlarda bu mal varlığını yönetmek üzere atanır.

Özellikle şu durumlarda kayyım atanır:

Bir kişi uzun süredir bulunamaz ve oturduğu yerde bir dilekçe bırakmazsa.
Vesayet altına alınması için yeterli bir neden olmamakla beraber, bir kişi mal varlığını kendi başına yönetemiyorsa.
Bir terekeden mirasçılık hakları henüz belirlenmemişse veya ceninin menfaatleri gerekli kılarsa.
Tüzel kişi gerekli organlardan yoksun kalmış ve yönetimi başka yoldan sağlayamamışsa.
Bir hayır işi veya genel yarar amacı güden başka bir iş için halktan toplanan para ve yardımların yönetimi sağlanamamışsa.

İsteğe Bağlı Kayyımlık

İsteğe bağlı kayyımlık, ergin kişiye kendi başvurusu üzerine atanan kayyımdır.

Kayyımlığın Sona Ermesi

Temsil kayyımlığı, kayyımın görevlendirildiği işin bitirilmesiyle sona erer. Yönetim kayyımlığı ise kayyım atanmasını gerektiren nedenlerin ortadan kalkması veya kayyımın görevden alınmasıyla sona erer.

Yasal Danışmanlık

Yasal danışmanlık, kısıtlanması için yeterli neden bulunmamakla birlikte korunması bakımından eylem ehliyetinin sınırlandırılması gerekli görülen ergin kişilere, belirli işlerde görüşü alınmak veya mal varlığını yönetmek üzere başka bir kimsenin atanmasıdır.

Türk Medeni Kanunu’nda vesayet organları arasında sayılmamasına rağmen, yasal danışmanlık da bir vesayet kurumudur. Kendisine yasal danışman atanan kişilerin sadece eylem ehliyeti sınırlandırılır.

Yasal Danışmanlık Türleri

Yasal danışmanlık ikiye ayrılır:

Oy danışmanlığı,
Yönetim danışmanlığı.

Oy Danışmanlığı

Kısıtlanması için yeterli neden bulunmamakla birlikte korunması bakımından eylem ehliyetinin sınırlandırılması gerekli görülen kişilere, belirli işlerde görüşü alınmak üzere atanan kişiye oy danışmanı denir.

Yönetim Danışmanlığı

Kısıtlanması için yeterli neden bulunmamakla birlikte korunması bakımından eylem ehliyetinin sınırlandırılması gerekli görülen kişilerin mal varlığını yönetmek üzere atanır. Ancak, kişilerin gelirlerinde dilediği gibi tasarruf hakkı saklı kalır.