Marka Türleri Nelerdir?
Marka türleri Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında tek tek sayılmamış olup uygulamaya yönelik olarak başlıklara ayrılmıştır. Aşağıda bu marka türlerine yer verilmektedir.
Tescilli Markalar
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 7. maddesine göre marka koruması esasen tescil ile kazanılmaktadır. Tescil başvurusu kabul edilerek Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde tescil edilen markalar başvuru tarihinden itibaren 10 yıl süreyle koruma altına alınmaktadır.
Tescilsiz Markalar
Sınai Mülkiyet Kanunu, bazı durumlarda tescilli markaların yanı sıra tescilsiz markalara da koruma imkânı getirmiştir.
Kullanım suretiyle ayırt edicilik kazanan markalar ve Paris Sözleşmesi kapsamında tanınan markalar tescil edilmeseler dahi korumadan yararlanabilmektedirler.
Ticaret Markaları
Bu marka türünde ticaret konusu emtialar için verilen markalar bulunmaktadır. Ticaret markasının ayırt ediciliği bulunması halinde her türlü menkul mal için tescili mümkündür.
Hizmet Markaları
Hizmet markaları; hizmet sektörüne ait markalardır. Turizm ve konaklama, ulaşım, eğlence merkezleri, finansal hizmetler, sağlık merkezleri, bankacılık, sigortacılık ve daha birçok alt gruba ayırabiliriz. Bu markalara örnek olarak Master Card, Hilton, Türk Hava Yolları vs. verilebilecektir.
Ferdi Markalar
Ferdi marka ile anlatılmak istenilen tek bir gerçek veya tüzel kişi adına kayıtlı markalardır. Ayrıca paylı veya elbirliği mülkiyet halinde de ferdi markalardan bahsedilmesi söz konusu olmaktadır.
Ortak Markalar
Ortak marka kavramında birden çok kişinin adına tescilin gerçekleştirilmesi söz konusu olmaktadır. Birden çok kişi söz konusu markayı kullanma hakkına sahip olmaktadır. Ortak markanın amacı söz konusu markayı kullanan kişilerin mal veya hizmetlerini diğer işletmelerin mal veya hizmetlerinden ayırmaktır. Teknik yönetmelik hazırlanmalı ve söz konusu yönetmelikte markanın kullanım usul ve şeklinin belirlenmesi gerekmektedir.
Tanınmış Markalar
Tanınmış markalar kavramı ile herkesçe bilindiği mütalaa olunan markalar anlatılmaktadır. Tanınmış markanın birlik üyelerde korunması için bazı şartların varlığı aranmaktadır. Bu halde tanınmışlığın hem markanın kullanıldığı ülkelerde hem de diğer ülkelerde tanınmışlığı aranmaktadır. Bir markanın tanınmış marka olması için dünyanın tüm ülkelerinde tescilli olması aranmamaktadır. Ancak Dünya markası denilen Coca Cola gibi markalar tanınmış marka statüsünde bulunmaktadır. Tanınmış markanın Türkiye’de korunmadan yararlanabilmesi için Türkiye’de kullanılıyor ve biliniyor olması yeterlidir.
Ulusal Markalar
Sınai Mülkiyet Kanunu uyarınca tescil edilecek marka yalnızca Türkiye bakımından koruma alanı bulmaktadır. Dolayısıyla yapılan tescil ulusal alanda koruma sağlamaktadır ve bu markalara ulusal markalar adı verilmektedir.
Avrupa Birliği Markaları
Avrupa Birliği markası bölgesel koruma sağlamaktadır. Sistemin amacı tek bir başvuru ile Avrupa Birliği ülkelerinde marka koruması elde edebilmektir. Avrupa Birliği markası başvurusunda bulunabilmek için Avrupa Birliği ülkesi vatandaşı veya tüzel kişisi olması aranmamaktadır. Ayrıca Avrupa Birliği markalarının on yıllık koruma süresi uzatılabilmektedir.
Uluslararası Markalar
Markaların uluslararası koruması ilk olarak Madrid protokolü ile gündeme gelmiştir. Markanın Madrid protokolü uyarınca tescilli olması halinde marka her ülkenin kendi mevzuatı uyarınca korumadan yararlanacaktır.
Garanti Markası
Garanti markası, o markayı taşıyan ürünlerin belirli bir kaliteyi veya niteliği taşıdığını gösteren markalardır. Ürünlerin hangi kaliteyi veya niteliği taşıdığını markayı tescil ettiren kişiler belirlemektedir. TSE işareti garanti markası olarak ifade edilebilmektedir. Garanti markalarında teknik bir şartname hazırlanarak Türk Patent ve Marka Kurumu’na sunulması zorunluluk arz etmektedir.
Seri Marka
Seri markalar, bir marka sahibinin kök unsurun yanına ekler veya yeni sözcükler ekleyerek oluşturduğu markalardır. Seri markadan bahsedilebilmesi için seri markayı oluşturan markanın hukuken korunması gerekmeli, oluşturulan yeni markalar asıl markanın bir unsurunu içerisinde barındırmalı, yeni markaların da önceki markanın üretiminin yapıldığı işletmeye ait olduğu anlaşılmalıdır.
Pozisyon Markası
Pozisyon markası ile anlatılmak istenilen malın aynı yerine, aynı büyüklükte ve aynı şekilde konulan bir işaret bulunmasıdır. Tescil sırasında pozisyon markasına ilişkin bir şekil sunulabileceği gibi bu şekli tarif eden bir açıklama da sunulabilecektir.
Markalar ile ilgili olarak marka tescil süreci ve hukuki uyuşmazlıklarınızın bulunması halinde Ekin Hukuk Bürosu ile iletişime geçebilirsiniz.
Av. Ahmet EKİN & Av. Ezgi YÜCEL