Hüküm Verilmeksizin Davanın Sona Ermesi
Hüküm Verilmeksizin Davanın Sona Ermesi;
Davaya Son Veren Taraf İşlemleri
Davadan Feragat
Feragat, davacının istem sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesidir. Feragatte bulunacak taraf mutlaka davacıdır.
Usul
Feragat davacının tek taraflı, açık bir irade beyanı ile gerçekleşir. Hüküm etmesi için karşı tarafın kabulüne bağlı değildir. Feragat kayıtsız ve şartsız olmalıdır. Görevsiz mahkemede yapılan feragat geçerlidir. Davadan kısmen ya da tamamen feragat edilmesi mümkündür. Feragat mutlaka davacı tarafından yapılması lazım, ancak avukatın vekâletnamesinde açık yetkisinin bulunduğu takdirde o da davacı adına feragat beyanında bulunabilir. Feragat hüküm kesinleşinceye kadar her zaman yapılabilir.
Sonuçları
Feragat davaya son veren bir taraf işlemidir. Dolayısıyla kesin hüküm gibi sonuç doğurur. Mahkeme, ayrı bir hüküm vermeye gerek kalmaksızın davanın feragat ile sona erdiğini tespit eden bir karar ile davacıya yargılama giderlerine mahkûm etmelidir. Feragat beyanından sonradan dönülemez. Geçerli bir feragat beyanı ile dava sona erer. Feragat, ıslah yolu ile de hükümsüz kılınamaz. Ancak irade bozukluğu durumlarında feragatin iptali istenebilir.
Feragatle Sona Ermeyen Davalar
Kural olarak her tür davadan hiçbir kayda tabi olmaksızın feragat mümkündür. Ancak bazı davalar feragate rağmen sona ermez. Hâkim bu durumlarda feragate rağmen davaya devam bakmakla yükümlüdür:
- Hâkimin eylemi nedeniyle devlete karşı açılan tazminat davalarında
- Batıl bir evliliğin ortadan kaldırılması amacıyla Cumhuriyet savcısı tarafından açılan mutlak butlan davaları
- Sigortalılık süresini tespiti için açılan hizmet tespiti davalarında
- Çift taraflı davalar
Davayı Kabul
Davayı kabul, davalının, davacının istem sonucunda kısmen ya da tamamen haklı olduğu yönünde mahkemeye yaptığı tek taraflı açıklamadır. Davayı kabul ancak kendisine karşı istemde bulunulan davalı tarafından yapılabilir.
Usul
Kabul, dilekçe veya yargılama sırasında sözlü olarak yapılır. Davalının mahkemeye yönelik olarak yapacağı tek taraflı, açık bir irade açıklaması ile gerçekleşir. Avukatın davayı kabul edebilmesi için vekâletnamesinde açık yetkisi bulunması gerekir. Kabul, kayıtsız ve şartsız olmalıdır. Kabul, hüküm kesinleşinceye kadar yargılamanın her aşamasında yapılabilir
Sonuçları
Kabul, kesin hüküm gibi sonuç doğurur. Mahkeme huzurunda yapılan kabuller, ilamların icrası hakkındaki hükümlere tabidir. Davalı kabulünden geri dönemez. Kabul beyanında bulunan taraf, davada aleyhine hüküm verilmiş gibi yargılama giderlerini ödemeye mahkûm edilir.
Sulh
Sulh, görülmekte olan bir davada, tarafların aralarındaki uyuşmazlığı kısmen veya tamamen sona erdirmek amacıyla mahkeme huzurunda yapmış oldukları bir sözleşmedir. Sulh, ancak tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri uyuşmazlıkları konu alan davalarda yapılabilir.
Usul
Sulh sözleşmesinin mahkeme huzurunda yapılmış olması gerekir. Sulh müzakereleri ile sonucu, beyanda bulunanlara okunur ve imzaları alınmak kaydıyla duruşma tutanağı yazılır. Sulh, hüküm kesinleşinceye kadar her zaman yapılabilir. Avukatın sulh yapabilmesi için bu konuda özel yetkisinin olması gerekir. Şarta bağlı olarak sulh yapılabilir.
Sonuçları
Sulh, ilgili bulunduğu davayı sona erdirir ve kesin hüküm gibi hukuksal sonuç doğurur. Taraflar sulha göre karar verilmesini istemezlerse mahkeme “sulh nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına” karar verir. Sulh tek taraflı olarak dönülemez. Ancak irade bozukluğu ya da aşırı yararlanma durumlarında sulhun iptali istenebilir. Taraflar, yargılama giderleri hakkında anlaşamazlarsa mahkemenin, sulh anlaşmasını esas alarak tarafların feragat ve kabul oranına göre giderleri paylaştırması gerekir.
Davanın Konusuz Kalması
Davanın konusu, davacının mahkemeden hüküm altına alınmasını istediği şeydir. Davanın konusuz kalması, görülecek bir uyuşmazlığın kalmamasıdır. Davanın konusuz kaldığının kabul edilebilmesi için tarafların davanın esası hakkında karar verilmesinde hukuksal yararın kalmamış olması gerekir. Davanın konusuz kalması durumunda artık dava hakkında yargılama yapılmasına gerek kalmaz. Hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder.
Tüm dava, dosya ve sorularınız için bizimle İletişime Geçiniz!
