Genel Af ve Özel Af Nedir?
Genel af ve özel af Türk Ceza Kanunu 65. Maddesinde düzenlenmiştir. Genel af; kamu davasını düşürür ve hükmolunan cezaları bütün neticeleri ile birlikte ortadan kaldırır. Özel af ile hapis cezasının infaz kurumunda çektirilmesine son verilebilir veya infaz kurumunda çektirilecek süresi kısaltılabilir ya da adlî para cezasına çevrilebilir.
Genel Af ile Özel Af Arasındaki Fark Nedir?
Genel af ve özel af sonuçları bakımından farklılık arz etmektedir. Genel af, suçu bütün neticeleri ile ortadan kaldırırken özel af, suçun hukuki neticelerini ortadan kaldırmamaktadır. Cezaya bağlı olan veya hükümde belirtilen hak yoksunlukları, özel affa rağmen etkisini devam ettirir. Genel af hem hapis cezası hem de adli para cezası hakkında uygulanabilirken özel af adli para cezası hakkında uygulanamamaktadır.
Genel Affın Hukuki Sonuçları Nelerdir?
Genel affın hukuki sonuçları aşağıdaki gibi sıralanabilir;
- Soruşturma mevcutsa takipsizlik kararı verilir.
- Kamu davası mevcutsa kamu davasını düşürür.
- Tutukluluk hali mevcutsa tahliye kararı verilir.
- Adli sicil kaydından, genel affa uğrayan suçlar silinir.
- Kesinleşen mahkûmiyetler ortadan tamamen kalkar.
- Verilen disiplin cezası varsa ortadan kaldırılır.
- Genel affa uğrayan suç hakkında tekerrür hükümleri uygulanmaz.
Özel Affın Hukuki Sonuçları Nelerdir?
Özel afta mahkûmiyet etkisini devam ettirdiğinden mahkûmiyetin hukuki sonuçları ortadan kalkmaz. Özel af, cezanın infaz aşamasına etki etmektedir. Özel affın hukuki sonuçları türüne göre aşağıdaki gibidir;
- Hapis cezasının infaz kurumunda çektirilmesine son verilebilir.
- İnfaz kurumunda çektirilecek süresi kısaltılabilir.
- Hapis cezası adlî para cezasına çevrilebilir.
Genel veya Özel Affı Kim Çıkarır? Affın Hukuki Dayanakları Nelerdir?
Genel ve özel af hukuki dayanağını Anayasadan almaktadır. Genel veya özel affı çıkarma yetkisi, Türkiye Büyük Millet Meclisine verilmiştir. Af kararı, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından üye tam sayısının beşte üç çoğunluğunun kararı ile çıkarılabilir. Yani genel veya özel af kararı verilebilmesi için en az 360 milletvekili oyu gerekmektedir. Genel af Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri tarafından verilirken özel af hem bu üyeler tarafından verilebilir hem de Cumhurbaşkanı kararı ile verilebilir. Ancak ormanlara karşı işlenen suçlar için af çıkarılamamaktadır.
| Anayasa Madde 87 –Türkiye Büyük Millet Meclisinin görev ve yetkileri, kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak; bütçe ve kesin hesap kanun tekliflerini görüşmek ve kabul etmek; para basılmasına ve savaş ilânına karar vermek; milletlerarası antlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak, Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun kararı ile genel ve özel af ilânına karar vermek ve Anayasanın diğer maddelerinde öngörülen yetkileri kullanmak ve görevleri yerine getirmektir. |
| Anayasa 1. Cumhurbaşkanı Görev ve yetkileri Madde 104: Sürekli hastalık, sakatlık ve kocama sebebiyle kişilerin cezalarını hafifletir veya kaldırır. |
| Anayasa A. Ormanların korunması ve geliştirilmesi Madde 169 – Ormanlara zarar verebilecek hiçbir faaliyet ve eyleme müsaade edilemez. Ormanların tahrip edilmesine yol açan siyasi propaganda yapılamaz; münhasıran orman suçları için genel ve özel af çıkarılamaz. |
Stj. Av. Zehra ATASEVER & Av. Ahmet EKİN
